Касимова Гуляр Ахматовна

 3.3.1. -жадвал. 
 Жамғариб бориладиган пенсия таъминоти тизимининг тавсифи
1
. 
№ 
Мезон 
Афзаллиги 
Камчилиги 
1. 
Демографик 
омил 
Ҳар ким ўзи учун пенсияни 
жамғарганлиги туфайли 
демографик омил таъсир этмайди
- 
2. 
Давлат ва 
хусусий 
компонентлар 
нинг 
мутаносиблиги 
Тўлиқ давлат томонидан 
(Сингапурда), тўлиқ хусусий 
сектор томонидан (Чили), 
шунингдек «аралаш пенсия 
тизими» амалга оширилади
- 
3. 
Миллий 
иқтисодиётга 
боғлиқлиги 
Ушбу модел маблағлари 
иқтисодиёт учун узоқ муддатли 
инвестиция ҳисобланади 
Иқтисодий инқироз 
шароитида тизимда 
катта йўқотишлар 
бўлиши мумкин
4. 
Давлат бюджети 
билан ўзаро 
боғлиқлиги 
Давлат бюджети барқарорлигига 
таъсир кўрсатади
Давлат томонидан 
кафолатланмайди
5. 
Аҳолининг 
хабардорлиги 
даражаси 
-
Аҳоли тизимнинг 
молиявий ҳолатидан 
доим хабардор 
бўлиши даркор
6. 
Пенсия 
миқдоридаги 
фарқ 
Юқори ажратма қилган фуқаролар 
юқори пенсия олиш имкониятига 
эга бўладилар
- 
Жамғариб бориладиган ихтиёрий пенсия бадаллари -шахсий жамғариб 
бориладиган пенсия ҳисобварағига ихтиёрийлик асосида киритиладиган пул 
маблағлари ҳисобланади. Жамғариб бориладиган мажбурий пенсия 
бадаллари - шахсий жамғариб бориладиган пенсия ҳисобварағига мажбурий 
тартибда киритиладиган пул маблағларидан иборат
. 
Жамғариб бориладиган 
пенсия тизимида ҳисобга олинаётганда фуқароларга Халқ банки умрбод 
қилиб белгиланадиган, доимий шахсий тартиб рақамли шахсий жамғариб 
бориладиган пенсия ҳисобварақлари очади.
1
Мамаджанов И.Т. Вектор развития пенсионных систем стран мира. Пенсия таъминоти тизимини
ривожлантириш истиқболлари. Республика илмий-амалий анжуман материаллари тўплами. Тошкент.
2014 йил. 21 ноябрь. -Б.26.

---

142