O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti maktabgacha va boshlang’ich ta’lim fakulteti

qo`zichoq, qo`chqor, 
olqor, toychoq, saman, toyloq, bo`taloq, kiyik(ohu), quralay, serka, bulbul, to`ti, lochin, 
tog`, shahm, chirog`, qizil gul
obrazlarida farzandlari qiyofasi va taqdiriga xos fazilatlarni 
umumlashtirib e`zozlaydilar: 
Bulbul qushning bolasi, 
Alla, qo`zim-o, alla. 
Daraxtda bo`lar uyasi, 
Alla, bolam-o, alla. 
Daraxt boshini sel olsa, 
Alla, qo`zim-o, alla. 
Shaydolar bo`lar onasi, 
Alla, bolam-o, alla. 
 
3-mavzu: Qo‘shiq va uning turlari.Maqollar va ularning
etnopedagogik ahamiyati 
Reja: 
1.
 
Qo`shiq janri haqida ma’lumot
2.
 
Bolalarni erkalovchi qo`shiqlar 
3.
 
Bolalarning taqvim qo’shiqlari 
4.
 
Bolalarning maishiy qo’shiqlari 
5.
 
Maqol janrining tabiati va badiiy xususiyatlari 
6.
 
Maqollar xalq donishmandligining nodir namunalari sifatida 
7.
 
Maqollarda 
ajdodlarning 
axloqiy 
qarashlari, 
narsa-hodisalarga 
munosabatlari. 
8.
 
Paremiologiya va paremiografiya 
 
Bolalar 
qo`shiqlari
. 
Ota-onalar 
o‘z 
bolalarning 
tabiatga 
munosabatlarini 
shakllantirishda ham faol ishtirok etadilar. Buning natijasida bolalarning taqvimi va unga 
aloqador mavsum-marosim qo‘shiqlari yuzaga kelgan. Yil fasllari–bahor, yoz, kuz, qish 
mavsumlari bilan bog‘liq bunday qo‘shiqlarning bir qismi ijtimoiy-siyosiy taraqqiyot 
taqozosiga ko‘ra kattalar repertuaridagi mavqeyini yo‘qotgan, yo tamoman so‘nib ketgan, yo 

---

148 
transformatsiyaga uchrab bolalar repertuaridagina saqlanib qolgan. “Qo`shiq” keng ma’noda 
qo‘shiqshunoslikka, tor ma’noda folklorga oid atamadir. Qo‘shiq– xalq og‘zaki ijodida 
shakllangan lirik janr sifatida mashhur. Uning muhim belgisi – ijro uchun mo‘ljallanganlik. 
Xalq qo‘shiqlari biror musiqa jo‘rligida (lapar, yor-yor), muayyan ish-harakat ritmi (qo‘sh 
qo‘shiqlari, charxchi qo‘shiqlari) yoki ma’lum bir ruhiy holat mohiyatiga (yo‘qlovlar) mos 
tarzda ijro qilingan.
1
Bu jihatlar bolalar qo‘shiqlarida ham namoyon bo‘ladi. U turli fasl, 
holat va vaziyatlarda, yoxud har xil o‘yinlar jarayonida kuylanib, bolalarning aqliy va 
jismoniy kamolotga yetishuvida muhim omil sanaladi. Bolalar qo‘shiqlari orasida bahor va 
yoz mavsumlariga bag‘ishlangan namunalari ancha faol. Ayniqsa, bahor fasli katta-yu 
kichik qalbini quvonchga to‘ldirgan.