Rixsiboyev T., Xalimov M. (TDPU)
PEDAGOGIKA
2015, 4-son
127
ABDUKARIM AKA FENOMENI
Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika
universiteti bu yil 80 yoshini nishonlaydi. Bu muddat
orasida mazkur oliy ta’lim muassasasi o‘z tarixining
ko‘plab shonli sahifalarini yaratdi. Bu sahifalar, albatta,
alohida professor-o‘qituchilar, bitiruvchilar – universitet-
ning kechagi talabalari nomlari bilan aloqador.
Universitetda nomdor olimlarimiz, o‘z sohasining
yirik bilimdonlari nihoyatda ko‘p. Quyida ulardan bittasi
haqida hikoya qilamiz. U biologiya fanlari doktori, professor Abdukarim
Zikiryayevdir.
A. Zikiryayev 1939-yil 25-aprelda Samarqand (hozirgi Jizzax) viloyatining
Zomin tumanida tug‘ilgan. O‘sha paytdagi Toshkent viloyati Sirdaryo tumaniga
qarashli Lomonosov nomli to‘liqsiz o‘rta maktabning 7-sinfini tugatgan. 1955-
1959-yillarda Toshkent o‘rmon-melioratsiya texnikumida o‘qiydi. O‘qish
davrida uning biologiya, fizika, kimyo va boshqa tabiiy fanlarga qiziqishi yuqori
bo‘lgan. Ana shu qiziqish uni armiya xizmatidan keyin (1959-1962-yillarda)
1962-yilda Leningrad (Hozirgi Sankt-Peterburg) Davlat universiteti talabasi
bo‘lishiga olib kelgan. U 1963-yildan o‘qishni Toshkent Davlat universiteti
(hozirgi Milliy universitet) biologiya-tuproqshunoslik fakultetida davom ettiradi.
O‘qish tugagach, biologiya-biokimyo ixtisosligi bo‘yicha mutaxassislikka ega
bo‘ldi. Universitetda o‘qigan paytida nufuzli Davlat stipendiyasi sovrindori
bo‘lgan va o‘qishni imtiyozli diplom bilan tugatgan.
Abdukarim aka aslida ish faoliyatini Toshkent qishloq xo‘jaligi instituti
(Hozirgi Agrar universiteti)da tadqiqotchi sifatida boshlagan (1967-1969). Keyin
(1969-1980) shu institutda katta o‘qituvchi, dotsent, chet ellik talabalar bilan
ishlash bo‘yicha dekan muovini (1980), “O‘simliklar fiziologiyasi va
biokimyosi” kafedrasi dotsenti (1980-1993) lavozimlarida ishlagan. 1975-1976
yillarda Moskva shahrida chet tillar kursida o‘qigan. Olimning fransuz tilini
mukammal bilishi ko‘pchilikni hayratga solar edi. Uning Gvineya
respublikasining Kankan politexnika institutida biokimyo fani bo‘yicha professor
lavozimida ishlashi va fransuz tilida ma’ruzalar o‘qishi (1976-1979-yillar), bir
qator horijiy olimlarning ilmiy ishlariga rahbarlik qilishi, ham milliy, ham
yevropa guruhlarida ma’ruzalar o‘qiy olishi bejiz emas edi.
Olim “O‘simliklar bargida energiya almashinuviga defoliantlarning
ta’siri” mavzusida nomzodlik (1973) hamda “G‘o‘za meva organlaridagi
Do'stlaringiz bilan baham: |