Умумий педагогика ва спорт педагогикаси

2020
Умумий педагогика ва спорт педагогикаси
4-семестр; 2-мавзу 
 
5-саҳифа 
боғлиқдир. Мураббийлик ижтимоий ролини бажариши маҳорати уларни мос 
равишда бажариш билан ҳам белгиланади.
Мураббийнинг раҳбар сифатида обрўси ва қиѐфаси. Спортчиларни ва 
командани ўқитиш, тарбиялаш ва уларга раҳбарлик қилишда мураббий 
фаолиятининг муваффақияти шуғулланувчиларнинг унинг обрўсини тан 
олишлари билан боғлиқ бўлади. Авторитет – лотинча сўз билан кучни, 
таъсирини англатади. Мансаб обрўси ва шахс обрўси деган тушунчалар 
мавжуд. Мансаб обрўси хизмат вазифаси, ундан келиб чиқадиган шахснинг 
ҳуқуқ ва мажбуриятлари билан белгиланади. Шахс обрўси маълум ишни 
бажарувчи одамнинг индивидуал хусусиятларига боғлиқ бўлади. Команданинг 
раҳбари расмий мансаби сабабли мураббий обрўга эга бўлиш ҳуқуқи 
устунлигига эга. Мураббийнинг шахсий обрўси, унинг намунаси спортчилар ва 
командани шакллантириш мураккаб жараѐнида муҳим омил ҳисобланади. 
Мураббий мансаби вазифаларини муваффақиятли бажариш билан шахсий 
обрўга эга бўлади. Бундан ташқари шахсий обрўси мураббийнинг инсоний 
хусусиятлари ва касбий сифатлари билан боғлиқ бўлади. Бироқ лавозими 
обрўси ҳар доим ҳам мураббий шахси обрўси билан мос келавермайди. 
Мураббийнинг лавозими вазифалари ва униннг шахсий сифатлари ўртасида 
мос келмаслик жамоада ортиқча кескинликка ва унинг фаолияти 
маҳсулдорлиги пасайишига олиб келиши мумкин. Малакали мураббий 
жисмоний тарбия назарияси ва методикасини, мутахассислиги бўйича спорт 
тури назарияси ва методикасини, таянч илмий фанлар асосларини: физиология, 
психология, педагогика, спорт медицинаси, гигиена, биомеханика ва 
бошқаларни билади. У амалий ақлга эга ва спорт машғулотлари ҳамда 
мусобақаларида амалий масалаларни ҳал этишда назарий билимларини тез, 
ижодий қўллай олади. Бу ҳар доим униннг обрўси мустаҳкамлашишига ѐрдам 
беради. Мураббийнинг маҳорати ҳаракатларни маҳорат билан бажаришда эмас, 
балки техник-тактик ҳаракатларни самарали эгаллаб олишни таъминловчи 
воситалар ва методларни билишида намоѐн бўлади. Мураббийнинг маҳорати 
кучли кузатувчанлиги, аналитик фикрлаши, ижодий тасаввури, ўзига хос 
интуицияси – бошқаларга кўринмайдиган белгилари бўйича ҳаракатни техник-
тактик бажарилишини баҳолаш, олдиндан кўра билиш ва спортчи ҳамда спорт 
жамоасининг ривожланишини тахмин қилиш қобилиятида намоѐн бўлади.