16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

3
Июнь
17
TÁRIYX PÁNI XIX ÁSIRDIŃ EKINSHI YARIMI –XX ÁSIR BASLARINDA 
QARAQALPAQLARDIŃ MÁDENIYATI TEMASIN OQITIWDA METODIKALIQ 
USINISLAR
Kazakbaeva Nigora
Qaraqalpaqstan Respublikası Shomanay rayonı 
23-sanlı mektep táriyx páni oqıtıwshısı
Telefon. [phone]
Annotatsiya:
. Tariyx. páni. qaraqalpaqlardıń. mádeniyatı. temasın. oqıtıwdaǵı. mashqalalardıń.
sheshimi.hám.pedagogikalıq.texnologiyalar.usınıslar,.qollanılıwı.haqqında.pikirler.júritiw.
Tayanısh sózler:
.Qaraqalpaq.ádebiyatı,.folklor,.ilim-pán,.motivaciya.
Hár.qanday.xalıq.milliy.qádiriyatların,.urip-ádetlerin.óz.maqsetleri,.sonıń.menen.birge,.ulıwma.
insanıylıq. rawajlanıw. jetiskenlikleri. tiykarında. rawajlandırılıp,. ruwxıy. dunyasın. jetilistiriwge.
umtılar. eken,. bul. boyınsha. táriyxıy. eslew. máselesi. ayrıqsha. áhmiyetke. iye.. Qaraqalpaq. xalqı.
bir.jerden.ekinshi.jerden.ásirler.dawamında.kóship.júrgen.miynetkesh.xalıq.sıpatında.dáwirler.
nápesi. menen. óziniń. ruwxıy. mádeniyatına,. ádebiyatına,. iye. bolıp. kelgen.. Qaraqalpaq. xalqı.
awızeki. dóretiwshiligi. bolǵan. folklordıń. rawajlanıwında. xalıqtıń. ornı. oǵada. úlken. bolıp.
xızmet. etken.. Sonday-aq,. dástanlardıń. jıraw. hám. baqsılar. tárepinen. sheber. atqarılıp,. aytıslar.
arqalı.xalıqtıń.toy-tamashaları.qızǵın.kewilli.ótkerilip.kelgen..Usınday.xalıqtıń.batır.er.jigitler,.
qaharman.qaraqalpaqtıń.iybeli.qızları.haqqındaǵı.dástan.qaharmanların.esitip,.er.jetip.kiyatırǵan.
jas.awladlardı.ózine.tartıwı.sózsiz.
Bul.dáwirde.ilim-pánniń.rawajlanıwında.Berdaq.Ǵarǵabay.ulı,.Ájiniyaz.Qosıbay.ulı,.Kúnxoja.
Ibrayım.ulı.Qaraqalpaq.jazba.ádebiyatınıń.rawajlanıwında.ayrıqsha.orın.iyelegen.haqıyqıy.patriot.
shayır.hám.jazıwshıları.xalıqtıń.ótmishi.hám.keleshegi.menen.birge.jasaǵan.
. XIX. ásirdiń. ekinshi. yarımı-XX. ásir. baslarında. Qaraqalpaqlardıń. mádeniyatın. oqıwshılar.
sanasına.sińdirip.barıwdıń.jańa.pedagogikalıq.texnologioyalarsız.kóz.aldımızǵa.keltire.almaymız..
Qaraqalpaqlar.mádeniyatı,.ilim-pánniń.rawajlanıwı.haqqında.maǵlıwmatlar.qanshelli.dárejede.
tuwrılıǵına.itibar.qaratılǵan.bolıwı.kerek..
Atap. ótken. shayır. hám. jazıwshılar. ómirin,. xalıqtıń. turmısın. sáwlelendirgen. qosıqları,.
shıǵarmaları. arqalı. oqıtıwshı. tárepinen. janlı. túrde. ámelge. asırılsa. maqsetke. muwapıq. bolar.
edi.. Yaǵnıy. tarqatpalı. súwretler,. jazıp. alınǵan. videoları,. janlı. sáwbetler,. tarıyxıy. sayaxatlar.
shólkemlestirilip. oqıwshı. sanasına. sińdirilip. barılsa,. qosımsha. maǵlıwmatlar. toplaw. ushın. ,.
múddetler.berilse.,.doslıq.múnásebetin.ornatıw.ushın.janlı.saxnalıq.háreketler.orınlanıp,.sabaq.
barısında. ,. úrip-ádet. dástúrlerinen,. mádeniyatın. sáwlelendiriwshi. kórinisler. arqalı. ,. sabaqqa.
ámeliy. juwmaq. jasalıp,. nátiyjesi. hám. qosımshalar. oqıtıwshı. tárepinen. toltırılıp. barılıwı. zárúr..
Bul. álbette. oqıwshıda. motivaciya. ruwxiyatın. bayıtıwda. xızmet. etedi. hám. tarıyx. sabaqlarına.
qızıǵıwshılıq.artadı..
Tariyx. pánin. oqıtıwda. janlı. sáwbetler,. sayaxatlardıń. ornı. girewli.. Sonday-aq,. oqıtıwshı.
tárepinen.shólkemlestirilgen.hár.bir.sabaq,.oqıwshıda.bilim.iyelewdegi,.kónlikpe.qáliplestiriwde.
,. erkin. pikirlew. qábileti,. oy-órisiniń. rawajlanıwındaǵı. dáslepki. qádemler,. álbette. jas. awladtıń.
zamanagóy. pedagogikalıq. texnologiyalarǵa. mútájligi. artıp. barıwında. demek.. Sonday. eken,.
oqıtıwshınıń. pedagogikalıq. sheberligi,. búgingi. kúnniń. talabına. say. bolǵan. metodlar,. usınıslar,.
texnologiyalardıń.rawajlanıw.dárejesinde.oqıwshınıń.da.talabınan.kelip.shıqqan.halda.,.qollanılıwı.
,.sabaqtıń.muxaddes.ekenligine.isenim.jáne.de.artadı..
Paydalanlıǵan.ádebiyatlar;
1..N.T..Omonov,.N.X..Xójayev,.S.A.Madyarova,.E.U.Eshchanov.“Peadgogik.texnologiyalar.
va.pedagogik.mahorat”..Toshkent,.2009.
2..S.Tillaboyev,.A..Zamonov.“Ózbekiston.tariyxi”.Toshkent,.2019.

---

66