Tosh kent davlat a g r ar universiteti ozbekjlston r espublik asi fanlar akadem iyasi z o o L o g iy a in st it u t I

Patanatomik o ‘zgarishlari. 
Kasal yoki olgan baliqlarni yorib 
ko‘rilganda ichki organlarida haddan tashqari yog‘ning to‘planishi, 
uning rangi qizglsh, qorin bo‘shlig‘ida 0.5 1 sarglsh suv 
to‘planishi, kuzatiladi. Jigar oq tusga boiib, ba’zan sarg‘ish doglar 
bor. Taloqning hajmi kattalashgan boiib qon bilan toigan. Kasal 
baliqlarning ichki organlarini gistologik tekshiruvdan o'tkazilganda 
jigaming parenximatoz hujayrasida nekroz va erib ketgan, taloqda 
serroid granulaning to‘planganligi, buyrak ham xuddi shunga 
o‘xshash, buyrak kanalchasining serroidli distrofiyasi kuzatiladi.
Diagnoz 
kasal baliqlarni yorib, ichki organlarda to‘plangan 
yog‘ va baliqlarning ratsionini tahlil qilish asosida qo‘yiladi.
198

---

Profilaktikasi. 
Hovuzlarda oq amur baliqlarini o‘stirish 
me’yorini bilish lozim, shuningdek, ularning zichligini ham tartibga 
solish, suv havzaiaridagi tabiiy ozuqa manbaini (suv o ‘simliklarini) 
inobatga olish maqsadga muvofiq hisoblanadi. Agarda, tabiiy 
ozuqalar yetishmasa, yangi o‘rilgan o ‘tloq o‘simliklar berib oq 
amurlarni majburiy sun’iiy ozuqaga o ‘tishini oldini olish kerak. 
Baliqlar uchun ayniqsa, kunjara va shrotlami bermaslik (ularning 
tarkibida zaharii modda bo‘lgan gossipol) lozim.
Etiologiyasi aniq bo‘lmagan baliq kasalliklari. 
Etiologiyasi 
aniq bo‘lmagan baliq kasalliklariga jabra kasalliklari, ospa kasalligi 
va baliq suzgich pufaglarining kasaliklari kiradi.
Baliqlarning jabra kasalliklari.
Baliqlaming jabra kasalliklari 
branxinekroz 
deyiladi. Bu kasallik asosan karpsimonlarda 
uchraganligi qayd qilingan. Kasallangan jabra oqaradi, so‘ngra 
titilib ketadi. Baliq kuchli zararlangan bo‘Isa, nafas ololmaydi va 
o ‘ladi. Cbunki, jabra apparati buziladi va baliq bo‘g‘iladi, kislorod 
yetishmaydi. Bu kasallik suv havzasi organik ifloslangan suvliklarda 
keng uchraydi. Hovuz baliqchilik xo‘jaligida o‘tkazgan tahlillar 
shuni ko‘rsatadiki, baliq-o‘rdak hovuzlarida yeyilmay qolgan ozuqa, 
hayvonlarning ekskrementlarming ko‘payib ketishi, o‘rib olinmay 
qolgan suv o‘tlari kabi holatiar baliqlarning jabra kasalligining 
asosiy sabab bo‘ladi.
Profilaktik