Texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent

SYATning tasniflanishi va asosiy ko‘rsatkichlari. Radiotelefon 
aloqasi  va  ma’lumotlarni  uzatish  xizmatlarini  taqdim  etishga 
mo‘ljallangan  SYATlarning  tasniflanishi  asosiga  quyidagi  belgilar 
qo‘yilgan:  
         -  Ishlatiladigan  orbitalar  turi.  Bu  belgi  bo‘yicha  barcha 
SYATlar  geostatsionar  orbitadagi  (GEO)  va  nogeostatsionar 
orbitadagi  kosmik  apparatlar    (KA)  ikkita  tizimlarga  bo‘linadi.  O‘z 
navbatida,  nogeostatsionar  orbitalar  past  orbitali  (LEO),  o‘rta  orbitali 
(MEO) va elliptik (HEO) orbitalarga bo‘linadi. Bundan tashqari, past 
orbitali aloqa tizimlari ko‘rsatiladigan xizmatlar turlari bo‘yicha little 
LEO  asosidagi  ma’lumotlarni  uzatish  tizimlari,  big  LEO  radiotelefon 
tizimlari va mega LEO keng polosali aloqa tizimlariga (adabiyotlarda 
Super LEO belgilash ham ishlatiladi) bo‘linadi. 
         -Tizimning  xizmatga  tegishliligi.  Radio  aloqa  Reglamentiga 
muvofiq uchta asosiy xizmatlarga ajratiladi: 
–  qayd  etilgan  sun’iy  yo‘ldoshli  aloqa  (QESYA)  –  bir  yoki  bir 
necha  sun’iy  yo‘ldoshlar  ishlatilganida  ma’lum  qayd  etilgan 
punktlarda joylashgan ESlar orasidagi radioaloqa xizmati; 
–  harakatdagi  sun’iy  yo‘ldoshli  xizmat  –  bir  yoki  bir  necha 
sun’iy yo‘ldoshlar qatnashadigan ESlar orasidagi radioaloqa xizmati; 
–  radioeshittirish  sun’iy  yo‘ldoshli  xizmati  (RESYX)  –  sun’iy 
yo‘ldoshli  retranslyatorlar  signallari  to‘g‘ridan-to‘g‘ri  aholi  qabul 
qilishi  uchun  mo‘ljallangan  radioaloqa  xizmati.  Bunda  abonentlar 
sifatili nisbatan oddiy va uncha qimmat bo‘lmagan qurilmalarga ham 
individual, ham jamoaviy qabul qilish to‘g‘ridan-to‘g‘ri hisoblanadi. 
        -Tizimning  maqomi  (statusi).  Tizimning  vazifasi,  xizmat 
ko‘rsatiladigan  hududni  qamrab  olish  darajasi,  yer  usti 
stansiyalarining  joylashtirilishi  va  tegishliligiga  bog‘liq.  SYATning 
maqomiga  bog‘liq  ravishda  xalqaro  (global  va  hududiy),  milliy  va 
idoraviy SYATlarga bo‘lish mumkin.