Microsoft Word Foydali qazilma end doc

12-rasm. Simobning asosiy minerallari va ishlatilishi. 
1-bo‘yoq tayyorlashda, 2-kimyoviy reaktivlar, 3-termometrlarda,  
4-oltin ajratib olishda, 5-ko‘zgu tayyorlashda, 6-dori-darmon, 7-kunduzgi 
lampalar. 
 
VANADIY KONLARI.  
Sof vanadiy – ko‘kishsimon rangdagi cho‘ziluvchan, yaxshi 
pachaqlanuvchi metaldir. Vanadiyning klarki 0,015. Erish harorati 
1900 °С, qaynash harorati 3400 °С, solishtirma og‘irligi 6. Vanadiy 
suv muhitiga, ayniqsa dengiz suvi muhitiga va asosli eritmalar 
ta’siriga chidamli. Ishlab chiqariladigan vanadiyning 90 %dan ortiq-
rog‘i qora metallurgiyada maxsus po‘latlar olish uchun qo‘llaniladi. 
Vanadiy tabiatda 15 ga yaqin mineral tarkibiga kiradi. Ularning 
asosiylari vanadiy-magnetit, uran slyudalari ma’danlaridir. Vannadiy-
ning dunyo bo‘yicha tabiiy zaxirasi 2005 yil ma’lumoti bo‘yicha 38 
mln t, shu jumladan, 14 mln t Xitoyda to‘plangan. Bir yilda dunyo 
bo‘yicha 42,5 ming t vanadiy ma’dani qazib olinadi.  
Vanadiy ma’danlarining sanoat turidagi to‘plamlari quyidagi 
konlar bilan bog‘liq: 
1. Magmatik konlar – Rossiyadagi Kusin koni. 
2. Infiltratsion konlar AQShdagi Kolorado rayonining konlari, 
O‘zbekistondagi Uchquduq konlari. 

---

 
70