Qarshi kurashning

O 'zb e k isto n R esp u b lik a sid a d in iy tashkilotlarning r o ‘y x a tg a o lin ish i haqida
m a ’lumotnoma. 2005-yi! 14-yanvar.
12

---

islom institutini 1991—2004-yillar orasida 5058 kishi bitirib chiqdi. Shu 
jumladan, imomlarning diniy m a’lumoti darajasi sezilarli oshirilishiga 
erishildi9. Bugunga kelib, ularning 90 foizdan ziyodi maxsus diniy 
m a’lumotga ega.
Fuqarolarga haj ibodatini ado etishlari uchun barcha sharoitlar 
yaratildi. Shu o ‘rinda 1994-yildan hojilar uchun imtiyozli valyuta 
konvertatsiyasi tashkil etilganini alohida qayd etish lozim. Ushbu maqsadda 
o ‘tgan yillarda 47 milliondan ortiq AQSH dollari ajratildi. 199 L-yilda 
hajga boruvchilar soni 1500 kishini tashkil etgan bo‘lsa, 1996-yildan 
esa bu raqam yiliga 3800 ni tashkil etmoqda. Mustaqillik davrida jami 45 
mingdan ortiq kishi haj ibodatini ado etdi10
Yuqoridagi kabi o ‘zgarishlarni boshqa konfessiyalar misolida ham
ko‘rish mumkin. Xususan, 1998-yildan Pravoslav ham da Protestant 
sem inariyalari faoliyat ko‘rsata boshladi, Rus pravoslav cherkovi 
Toshkent va 0 ‘rta Osiyo Yeparxiyasining 125 yilligi va Yevangel-Lyuteran 
jam oasining 100 yilligi nishonlandi.
Bularning bari Xelsinki Yakunlovchi akti, Vena va Kopengagenda 
qabul qilingan hujjatlarda qayd etilgan shaxsning vijdon va din erkinligi 
borasidagi tamoyillarga to‘la muvofiq keladi. Lekin ming afsuski, yuqorida 
zikr etilgan erkinliklarni suiste’mol qiladigan, ulardan o ‘z g‘arazli 
maqsadlari yo‘lida foydalanadiganlar ham mavjud. Prezidentimiz ta ’- 
kidlaganlaridek: «Biz din bundan buyon ham aholini eng oliy ruhiy, 
axloqiy va madaniy merosdan bahram and qilishi tarafdorimiz. Lekin 
biz hech qachon diniy d a’vatlar hokimiyat uchun kurashga, siyosat, 
iqtisodiyot va qonunchilikka aralashish uchun bayroq boiishiga yo‘l 
qo‘ymaymiz. Chunki bu holni davlatimiz xavfsizligi, barqarorligi uchun 
jiddiy xavf-xatar deb hisoblaymiz»11
1966-yil 16-dekabr kuni BMT Bosh Assambleyasi tomonidan qabul 
qilingan «Xalqaro fuqarolik va siyosiy huquqlar pakti»ning 18-moddasiga 
muvofiq ravishda, 0 ‘zbekiston Respublikasining «Vijdon erkinligi va 
diniy tashkilotlar to ‘g‘risida»gi Qonuni 3-moddasida: «Dinga e’tiqod 
qilish yoki o ‘zga e’tiqodlar erkinligi milliy xavfsizlikni va jam oat tarti- 
bini, boshqa fuqarolarning hayoti, salomatligi, axloqi, huquqi va 
erkinliklarini ta’minlash uchun zarur bo ‘lgan darajadagina cheklanishi 
mumkin»ligi belgilangan12
M azkur qonunning 23-moddasiga ko‘ra «Vijdon erkinligi va diniy 
tashkilotlar to ‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzishda aybdor bo‘lgan