1-ma’ruza. Mavzu: Shaxsiy kompyuterlarning ta’minoti va uning turlari. Kompyuter avlodlari va ularning klassifikasiyasi. Sistema bloki komponentlari. Registrlar, Xotira va uning ishlash imkoniyatlari. Mavzu rejasi

Sistema adreslar registri
, ushbu registrlar shuningdek xotirani boshqarish registrlari deb ham 
ataladi. Ular mikroprotsessorning multiamalli holatida ma’lumotlarni va dasturlarni himoyalash uchun 
qo‘llaniladi. Himoyalangan rejimda mikroprotsessor adresli muhiti 2 ga bo‘linadi:
Global – barcha vazifalar uchun umumiy
Lokal – har bir vazifa uchun alohida. 
Mikroprotsessor tarkibida quyidagi sistemali registrlar mavjud: 
▪
GDTR(global descriptor table register) 48 bit o‘lchamga ega, shundan 32 bit global 
deskriptor jadvali va 16 bit GDT jadvali chegarasi.
▪
LDTR(local descriptor table register) 16 bit o‘lchamga ega va LDT deskriptor jadvali 
spektorini o‘z tarkibida saqlaydi. 
▪
IDTR(interrupt descriptor table register) 
▪
TR(task register) 16 bitli vazifa registri
Otladka registrlari
, bu apparatli otladka uchun mo‘ljallangan registrlar guruhidir. Apparatli 
otladka vositasi birinchi marta i486 mikroprotsessorlarida paydo bo‘ldi. Apparatli qism tomonidan 
mikroprotsessor 8 ta otladka registridan iborat. Lekin real holda ularning faqatgina 6 tasi ishlatiladi.
DR0, DR1, DR2, DR3 registrlari 32 bit razryadga ega va 4 ta uzulish nuqtasi adresini 
kursatishga xizmat qiladi. Dastur tomonidan yaraladigan har qanday adres DR0…DR3 registrlari 
tarkibidagi adreslar bilan taqqoslanadi va mos tushgan holatda 1 raqamini otladka generatsiya qilinadi. 
DR6 –otladka holati registri deb ataladi. Ushbu registr bitlarini ko‘rib chiqaylik: 
B0 - agar ushbu bitda 1 o‘rnatilgan bo‘lsa, oxirgi uzulish DR0 registridan nazorat nuqta 
natijasida ro‘y beradi. 
V1 - V0 singari, faqat DR1 registridan nazorat nuqta natijasida ro‘y beradi.

---

 V2 - V0 singari, faqat DR2 registridan nazorat nuqta natijasida ro‘y beradi. 
V3 - V0 singari, faqat DR3 registridan nazorat nuqta natijasida ro‘y beradi. 
BD - otladka registrlarini himoyalash maqsadida ishdatiladi. 
BS - eflages registrida tfq1 bo‘lsa 1 ni qabul qiladi. 
BT - qopqon bit ISSTq1 bo‘lganda 1 ni qabul qiladi.
Ushbu registrlarda qolgan bitlar nollar bilan to‘ldiriladi. 
DR7 – otladkani boshqarish registri deyiladi.