Қишлоқ ХЎжалиги ишлаб чиқаришини механизациялаштириш

Таянч иборалар: 
бошоқли дон ҳосилини йиғиштириб олиш 
усуллари,агротехник талаблар, технологик жараѐнлар ва машиналар 
тури, машинанинг ишчи қисмлари, илғор технологиялар.
17- МАВЗУ: ҒАЛЛА ЎРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ
ВА МАШИНАЛАРИ (2 СОАТ) 
 
 
 
 

---

ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШИНИ МЕХАНИЗАЦИЯЛАШТИРИШ
Ўрим-йиғимни бошлашга 2...3 
кун қолганда комбайн жаткасининг 
қирқиш аппаратига тушиши қийин 
бўлган карта четларида жойлашган 
хосил қўлда ўрилиб ѐнидаги тик 
турган пояларга суяб кетилади. Дала 
бошидан, ўртасидан ва охиридан 
ўтган ўқ ариқлар текисланади, 
далага 
кирадиган 
йўллар 
тайѐрланади.
Даладаги ҳосилнинг 95 фоизи 
тўлиқ пишиб етилганда ва доннинг 
намлиги 18...20 фоиз бўлганда 
комбайнлар ѐрдамида тўғридан-
тўғри 
йиғиштириб 
олишга 
киришилади. 
Ғалла 
комбайнлари 
билан 
бирга дон тозалаш машиналари, 
техник хизмат кўрсатадиган ва 
кўчма таъмирлаш устахоналари, 
транспорт машиналарни ѐнилғи ва 
мойлаш 
материаллари 
билан 
таъминлайдиган воситалар тайѐр 
туриши, шунингдек, ўрим-йиғим 
даврида ишчи-хизматчиларга тиббий 
хизмат кўрсатиш ва иссиқ овқат 
билан 
таъминлаш 
ишлари 
ташкиллаштирилган бўлиши шарт. 
Бошоқли дон ҳосилини бир, 
икки ва уч фазали ўриб-йиғиб олиш 
усуллари мавжуд.
Бир 
фазали
йиғишда 
пояларни қирқиш, янчиш ва донни 
ажратиш жараѐнлари бир пайтда 
амалга оширилади.
Икки фазали
йиғишда эса дон 
пояси билан ўриб олиш ва дала 
юзасига қатор уюмлар кўринишида 
ташлаб кетиш, бу масса қуригандан 
сўнг қатор уюмини ердан кўтариб 
олиш, янчиш ва донни ажратиш 
ишлари бажарилади. 
Уч фазали
ўриб-йиғиб олиш 
усулида 
пояларни 
қирқиш, 
қирқилган пояларни махсус қуритиш 
майдончаларига 
ташиш, 
уларни 
қуритиш, янчиш ва донни ажратиб 
олиш 
жараѐнлари 
амалга 
оширилади. 
Республикамизнинг 
туроқ-
иқлим 
шароити 
етиштирилган 
бошоқли 
дон 
ҳосилини 
қисқа 
муддатларда ғалла комбайнлари 
билан бир фазали усулда, яъни 
тўғридан-тўғри йиғиштириб олиш 
имконини беради.