м;
• сизот сув сатҳининг чукурлиги
0 - 1
м (вегетация суғориш даври
да).
Кўрсатилган ҳар бир гуруҳ (охиргиси бундан мустасно) чегарасида
тупроқ хиллари сув-физик хоссаларига кўра бирлаштирилган. Шу нуқтаи
пазардан учга гуруҳга ажратилган:
• механик таркиби енгил тупроқлар;
• механик таркиби ўртача тупроқлар;
• механик таркиби оғир тупроқлар.
Енгил тупроқларга: қумли, қумлоқ ва енгил қумоқ тупроқлар; огир
тупроқларга-оғир қумоқ ва соз тупроқлар киради.
Шундай қилиб, ҳар бир иқлим зонаси бўйича 10 та гидромодул
район (сизот сув сатҳи 3,0м дан чукур учта район, сизот сув сатҳи 2-3 м
булган учта район, сизот сув сатҳи бўлган
1 - 2
м учта район ва сизот сув
сатҳи чукурлиги
0 - 1
м бўлган битта район) ни ажратиш мумкин.
Лекин сувдан фойдаланиш ва сув тақсимлаш тажрибаси учун туп-
роқнинг механик таркибини группага эмас, балки: а) енгил тупроқ, б)
уртача в) оғир тупроқ гуруҳларга бўлиш керак.
Шунингдек жуда яхши сув ўтказувчанлик районларни ҳам гидро
модуль районлар қаторига қўшиш зарурлигини тажриба кўрсатмоқда. Бун
дай тупроқларни (сизот сув сатхи 3 м дан чуқур бўлган ерлар):
• катлами унча қалин бўлмаган, шағал ёки қуми юза жойлашган
ерлар;
• қумли тупроқлар;
• яқинда ўзлаштирилган ғовак тупроқли ерлар қаторига қўшиш
мумкин, сизот сувлари чуқур бўлган мураккаб ерларни ҳам тупроқларга
қўшиш керак.
Узбекистоннинг сугориладиган ҳудудларида тупроқ-грунт меха
ник таркиби ер ости сувиниг таъсири ва чуқурлигини хисобга ож ан ҳолда
9 хил гидромодул районларга ажратилади (жадвал 16). Шундай килиб,
Do'stlaringiz bilan baham: |