O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti magistratura bo‘limi qo‘lyozma huquqida udk: 336. 71

MUDDAT 
SUMMASI 
KAMAYTIRILMAYDIGAN QOLDIQ 
19
O‘zbekiston Respublikasi TIF Milliy banki rasmiy sayti 
www.nbu.uz
 ma’lumoti

---

65 
3 yil 
200 000 so‘m 
$100 / 800 000 so‘m 
3.2-rasm. Visa Platinum
20
 
O‘zbekiston Respublikasining yuridik shaxslari joriy xalqaro operatsiyalar 
bo‘yicha to‘lovlarni amalga oshirish uchun tijorat banklarida chet el valyutasini 
cheklovsiz sotib olishlari mumkin. Iste’mol tovarlari importi bilan shug‘ullanuvchi 
yuridik shaxs tashkil etmasdan faoliyat ko‘rsatuvchi yakka tartibdagi 
tadbirkorlarga chet el valyutasini jismoniy shaxslar uchun o‘rnatilgan tartibda, 
banklardagi hisobvaraqlar orqali sotib olishga ruxsat beriladi. 
Shu munosabat bilan yuridik shaxslar hamda yakka tartibdagi tadbirkorlar 
chet el valyutasini cheklanmagan miqdorda sotib olishlari va sotib olingan 
mablag‘larni o‘z ixtiyorlariga ko‘ra joriy xalqaro operatsiyalar bo‘yicha to‘lovlarni 
amalga oshirish uchun yo‘naltirishlari mumkin. 
Shuningdek, 2017 yilning 5-sentyabridan boshlab barcha tadbirkorlik 
sub’ektlari eksport qilinayotgan tovarlar turi va xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning 
mulkchilik shaklidan qat’i nazar, eksport amaliyotlari bo‘yicha kelib tushgan 
xorijiy valyutadagi tushumni majburiy tartibda sotishlariga qo‘yilgan talab bekor 
qilindi. 
Markaziy bank valyuta siyosatini liberallashtirish natijasida vujudga kelishi 
mumkin bo‘lgan salbiy ta’sirlarni hisobga olib tijorat banklariga xorijiy valyutada 
kredit olgan har bir mijoz bilan birgalikda ushbu kreditlarni qaytarish 
imkoniyatlarini o‘rganib chiqishi va o‘rganish natijasida mijozning pul oqimi 
amaldagi kredit shartnomasi bo‘yicha o‘z majburiyatini amalga oshirishga 
yetmagan taqdirda, mijoz bilan birgalikda, oylik to‘lovni 2017 yilning sentyabr 
oyiga qadar amalga oshirilgan to‘lov miqdoridan kamaytirmagan holda, asosiy 
qarzni qaytarish miqdorini keyingi muddatlarga o‘tkazish orqali kamaytirish yoki 
kreditni qaytarish muddatini uzaytirish yuzasidan kredit shartnomasiga tegishli 
o‘zgartirishlar kiritish masalasini ko‘rib chiqishni tavsiya qilindi. 
Davlatimiz tomonidan amalga oshirilayotgan valyutani erkinlashtirish 
siyosati izchil davom etmoqda. So‘zimizning isboti sifatida Markaziy bank raisi 
20
O‘zbekiston Respublikasi TIF Milliy banki rasmiy sayti 
www.nbu.uz
 ma’lumoti

---

66 
Mamarizo Nurmurodov «Valyuta bozorini yanada liberallashtirish bo‘yicha ishlar 
boshlangan. Bu yerda biz, birinchi navbatda, ichki bozorda ishlayotgan 
tadbirkorlik sub’ektlarining tashqi faoliyati bilan bog‘liq cheklovlarni olib 
tashlashni rejalashtirmoqdamiz. 2019 yilda valyuta bozorini tartibga solishga 
to‘sqinlik qilayotgan barcha elementlarni, hatto eng kichiklarini ham qayta ko‘rib 
chiqamiz. Biz bu cheklovlarni 2019 yilda olib tashlashni eng asosiy vazifa etib 
belgiladik. 
Markaziy 
bank 
banklar 
va mijozlar 
o‘rtasidagi aloqalarni 
soddalashtirish bo‘yicha zarur choralarni ko‘radi. Boshqacha aytganda, biz 
tadbirkorlik sub’ektlari va aholida vujudga kelayotgan valyuta bozoridagi 
muammolarni bartaraf etish bo‘yicha choralarni amalga oshiramiz»
21
, — deb 
ta’kidladilar. 
O‘zbekistonda jismoniy shaxslardan xorijiy valyutani sotib olish va sotish 
jarayonlari soddalashtirildi. Sharhda qayd etilishicha, aholidan naqd chet 
el valyutasini sotib olish tijorat banklarining barcha filial va mini-banklari 
tomonidan cheklanmagan miqdorda va sarsongarchiliksiz amalga oshiriladi. 
Bundan tashqari, banklar tomonidan aholi bilan valyuta ayirboshlash 
operatsiyalarini sifatli amalga oshirilishini ta’minlash maqsadida: 
−
jismoniy shaxslar tomonidan chet el valyutasini sotib olish va sotish 
tartibini soddalashtirish; 
−
bayram va dam olish kunlarida valyuta ayirboshlash shoxobchalarining 
uzaytirilgan ish tartibini joriy qilish; 
−
tijorat banklarining filiallari va mini-banklarida, ayniqsa, yirik savdo 
markazlari va bozorlarda qo‘shimcha valyuta ayirboshlash shoxobchalarini ochish; 
−
konversion bo‘limlar orqali chet el valyutasini sotishda olinadigan 
vositachilik haqi miqdorini imkon darajasida pasaytirish choralarini ko‘rish; 
−
xalqaro to‘lov kartalaridan xorijda foydalanishda mavjud barcha 
cheklovlarni bekor qilish nazarda tutilgan. 
21
Xalqaro valyuta jamg‘armasi missiyasi tashrifi yakunlariga bag‘ishlangan brifing. 2019 yil 5 mart. 

---

67 
Shu bilan birga, mahsulot ishlab chiqaruvchi yakka tartibdagi tadbirkorlar 
va fermer xo‘jaliklarining eksport faoliyatini rag‘batlantirish maqsadida ularga 
chet el valyutasidagi daromadlarini o‘z xohishiga ko‘ra erkin tasarruf etish, bunda 
bank hisobvaraqlaridan naqd chet el valyutasini yechib olishgacha bo‘lgan huquq 
beriladi.