"iqtisodiyot va menejment "

Korxonani boshqarish 
– bu xo`jalik rahbar organlari, korxona ma`muriyati 
hamda jamoat tashkilotlarining iqtisodiy va ijtimoiy natijalarga erishishini ko`zda 
tutgan holda kishilar jamoasiga, ular orqali ishlab chiqarishning moddiy-buyum 
unsurlariga, ularning o`zaro amal qilishini uyushtirish uchun aniq maqsad 
yo`nalishida tartibli ta`sir ko`rsatishdir.
Moddiy dunyo ko`plab tizimlar majmuidan iborat. 
«Tizim» 
so`zi yunon tilidan 
tarjima qilinganda bir necha qism va elementlardan iborat yaxlit, bir butun degan 
ma`noni anglatadi. O`zaro bevosita yoki bilvosita bog’liq bo`lgan elementlar to`plami 
tizim deb ataladi. Tizim tarkibidagi ixtiyoriy elementga ko`rsatilgan ta`sir unga 
bog’liq bo`lgan boshqa elementlarga ham ta`sir etadi. 

---

49 
Tizimni tashkil etuvchi elementlarga nisbatan amalga oshirilgan maqsadga 
yo`naltirilgan ta`sir tizimni boshqarish deb ataladi. Tizimlar turli shakllarda namoyon 
bo`ladi, bular: texnik, texnologik, biologik, iqtisodiy, axborot, ijtimoiy va boshqalar. 
Murakkab ijtimoiy-iqtisodiy tizimda inson eng asosiy omil sifatida qatnashadi. 
Ravshanki, ijtimoiy-iqtisodiy tizim negizida insonning ijtimoiy jamoa va shaxsiy 
qiziqishlari yotadi. 
Ishlab chiqarishning tarkibiy tuzilmalarida esa turli ishlab chiqarish elementlari 
yotadi (ishchi o`rni, brigada, korporatsiya, uchastka, tsex, korxona, hissadorlik 
jamiyati, assotsiatsiya, vazirliklar). 
Boshqaruvchi va boshqariluvchi tizimlar. 
Har
 
qanday ishlab chiqarish, 
bajariladigan ish, xizmat ko`rsatish negizlari ikki tizim ko`rinishida namoyon bo`ladi: 
boshqariladigan ob`yekt va boshqariluvchi sub`yekt. 
Boshqariladigan va boshqaruvchi tizimlar o`rtasidagi aloqa xodimlarning bir-
biri bilan o`zaro munosabatlaridan tashkil topadi. Ular doimo iqtisodiy va ijtimoiy, 
texnik va texnologik rivojlanishdadir.