Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я ш. Р. ҚОбилов коррупция муаммосини

Тамагирлик йўли билан пора олиш 
деганда, мансабдор шахс 
томонидан фуқаронинг қонуний манфаатларига зарар етказадиган 
хизматига доир ҳаракатларни содир этиш таҳдиди остида пора талаб 
қилиш ёки фуқарони унинг қонуний манфаатларига зарар келтирадиган 
оқибатларнинг олдини олиш учун пора беришга мажбур этадиган 
шароитга қасддан тушириш тушунилади (масалан, терговчи шахсни 
ҳаракатида жиноят таркиби йўқлигини била туриб, айбланувчини 
айблов хулосаси билан ишни прокурорга юбориш билан қўрқитади, 
порани олгандан кейин эса, ишни қонуний асосларга кўра тугатади). 
Тамагирлик йўли билан пора олиш жиноятини содир этишда 
ташаббус ҳар доим мансабдор шахсга – пора олувчига тегишли бўлади.

---

54
Пора олиш бир гуруҳ мансабдор шахслар томонидан олдиндан 
тил бириктириб содир этилган бўлса, айбдорларнинг ҳаракатлари 
Жиноят кодексининг 210-моддаси иккинчи қисми «г» банди билан 
квалификация қилиниши мутахассислар томонидан изоҳланади.
Тамагирлик (товламачилик)
йўли билан ҳақ беришни талаб 
қилиш қуйидаги қилмишларда ифодаланади:
1) хизматчининг хизмат вазифаси доирасига кирадиган муайян 
ишни бажариши ёки хизмат кўрсатиши эвазига моддий қиммат лик лар 
ёки мулкий манфаатни талаб қилиши;
2) шахсни қасддан фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонун билан қўриқ-
ланадиган манфаатлари бузилишининг олдини олиш учун моддий 
қимматлик ёки мулкий манфаат беришга мажбур этадиган аҳволга 
солиб қўйиш.
Ғаразгўйлик нияти деганда
, 
содир қилинган жиноятдан моддий 
ёки бошқача мулкий йўсиндаги фойда олиш ёхуд моддий харажатлардан 
қутулишга интилишда ифодаланган ният тушунилади.
Бошқа ниятлар
 
эса амалпарастлик, шуҳратпарастлик, ўч олиш, 
ҳақиқий ҳолатни бўрттириб кўрсатишга интилиш каби ниятларда 
намоён бўлади.