O’zbekiston respublikasi yuqori va o’rta maxsus ta’Lİm vaziRLİGİ

---

O’ZBEKİSTON RESPUBLİKASİ OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LİM
VAZİRLİGİ
Muhandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti 
Geodeziya va kadastr rafedrasi 
Geografiya fanidan 
REFERAT 
Mavzu: Toshkent iqtisodiy rayonining hududiy, tabiiy iqtisodiy geografik 
hususiyatlari 
Bajargan:
43-14 guruh talabasi T. Nazirbekov
Qabul qilgan: 
katta oqituvchi R.Ye.Gulmurzayeva 
 
 
 
 
 
Тoshkent – 2016 

---

Mavzu: Toshkent iqtisodiy rayonining hujujiy, tabiiy iqtisodiy geografik 
husuiyatlari 
 
Reja: 
Kirish
I. Toshkent iqtisodiy rayonining tabiiy geografik o’rni va chegaralari 
a. Hududning geologik tuzilishi va faydali qazilmalari 
b. İqtisodiy rayonining iqlimi, suvlari va tuproqlari 
s. O’simlik va hayvonot dunyosi 
II. İqsodiy rayonining aholisi va mehnat resurslari 
III. Toshkent iqtisodiy rayonining halq xo’jaligidagi ahamiyoti 
a. Sanoati 
b. Qishloq xo’jaligi 
s. Transport va tashqi iqtisodiy aloqalari 
Xulosa 
Foydalanilgan adabiyotlar 

---

Kirish 
Toshkent iqtisodiy rayoni O’zbekistonning Toshkent veloyati va Poytaxti 
Toshkent shahrini o’z ichiga oladi. Toshkent iqtisodiy rayonini Respublikamiz 
hududining shimoliy – sharqiy qismida, tog’li hududda joylashgan. Bu iqtisodiy 
rayonni tabbiy jihatdan Chirchiq – Ohangaron vodiysi deb o’rganiladi. 
O’zbekistonning iqtisodiy jihatdan eng rivojlangan veloyatlardan biri hisoblanadi. 
Toshkent asosan Chirchiq – Ohangaron daryolari havzasida joylashgan 
tabiiy jihatdan juda qulay bo’lganligi sababli aholisi ham zich joylashgan. Bu 
iqtisodiy rayon farg’ona iqtisodiy rayoni bilan tutashgan. Sanoat va boshqa 
sohalarda yaxshi rivojlangan. 
Toshkent viloyati tog’li hududlarda joylashganligi sababli, daryolarga 
angcha boy. Bu daryolar tog’dan boshlanib sersuv hisoblanadi. Bu erda Toshkent 
dengizi deb ataluvchi To’yabo’g’iz suv ombori bor. Viloyatning g’arbiy qismidan 
eng uzun daryo Sirdaryo oqib o’tadi. Tabiati juda ham go’zal, tog’li o’lkalarning 
o’simlik va hayvonat dunyosi kuchli. Tabiatning qiziqlari obektlari juda ham 
ko’p, tabiat ilmiy bog’i bor. Ular asosan tog’li qismida joylashgan, ena Chotqol 
davlat biosfera qo’riqxonasi ham tog’li hududda joylashgan Chorvoq suv ombori 
viloyatning tog’li shimoliy – sharqiy qismida joylashgan juda manzarali aholi 
ko’p yashaydigan va dam olish maskanlari rivojlangan. Tabiiy boyliklariga juda 
boy. Eng asosiysi oltin qazib olinadi. Toshkent viloyatida rangdor metallurgiya 
sanoati, etakchi qsmda asosiy iqtisoslashgan tarmog’idir.
Viloyat transport majmuida temir yo’l, avtomobil transporti yaxshi 
rivojlangan. Toshkent shahri nafaqat yirik sanoat banki muhim transport tuguni 
vazifasini ham o’taydi. U orqali yaqin va uzoq xorij mamlakatlarini o’zaro 
bog’lovchi temir va avtoyo’llar o’tgan. Bular viloyatning tashqi iqtisodiy 
aloqalarida katta ahamiyatga ega. Tashqi iqtisodiy aloqalar “uzoq” xorij 

---

mamlakatlari hamda hamdo’stlik davlatlari bilan olib boriladi. Eng yirik 
korxonalar shu iqtisodiy rayonda joylashgan. 
Toshkent shahrida joylashgan barcha 11 ma’muriy tumanlar iqtisodiy, 
ijtimoiy va demografik salohiyatlari bo’yicha o’zaro tafovutlarga ega. Ular 
orasida iqtisodiy salohiyati, yani yirik sanoat korxonalari va sanoat ishlab 
chiqarish hajmi bo’yicha eng qudratlisi Hamza tumanidir. Ayni vaqtda, 
Yunusobod, Mirobod, Yakkasaroy, Chilonzor tumanlari ishlab chiqarish 
salohiyatlaridan tashqari, muhim ma’muriy – siyosiy xususiyatlarga ham ega. 
Chunonchi, aynan ushbu tumanlar hududida mamlakat boshqaruvining oliy organ 
va tashkilotlari joylashgan. 

---