Amaliy audit

ATAMANING 
O’ZBEK TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING RUS 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA’NOSI 
Mualliflik huquqlari 
copyrights 
avtorskie prava 
Mualliflik huquqlari bu fan, adabiyot 
yoki san’at asarlarini nashr qilish, 
ommaviy ijro etish yoki boshqacha 
tarzda foydalanish uchun maxsus 
beriladigan huquqdir 
Kompleks audit 
Comprehensive 
audit 
Кompleksniy audit 
Kompleks audit – xo’jalik yurituvchi 
sub’ekt moliyaviy xo’jalik faoliyatini 
to’liq 
qamrab 
olgan 
auditorlik 
tekshiruvi 
Tashabbus 
tarzidagi audit 
Initiative audit 
Иtsiativniy audit 
Tashabbus tarzidagi audit - xo’jalik 
yurituvchi sub’ektlar, shuningdek 
huquqni muhofaza qilish organlari 
tashabbusi 
bilan 
o’tkaziladigan 
auditdir. 
Ushbu 
audit 
xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektlarning 
o’zlari, 
investorlar, ta’sischilar, aktsionerlar, 
huquqni himoya qilish va boshqa 
nazorat organlari -prokuratura, sud, 

---

639 
ichki 
ishlar 
organlari, 
soliq 
qonunchiligini 
buzilishiga 
qarshi 
kurashish 
deportamentlari 
buyurtmalari asosida o’tkaziladi 
Tematik audit 
Thematic audit 
Тematik audit 
Tematik audit – bu xo’jalik yurituvchi 
sub’ektlar faoliyatiga tegishli bo’lgan 
u 
yoki 
bu 
jarayonlar 
va 
operatsiyalarni, 
hisobot 
ko’rsatkichlari yoki moddalarini, 
ayrim olingan bo’limlar faoliyati, 
hujjatlarni auditorlik tekshiruvidan 
o’tkazishdir 
Auditorlik faoliyati 
Audit activity 
Аuditorskaya 
deyatelnost 
Auditorlik faoliyati bu - auditorlik 
tashkilotlarining auditorlik xizmatlari 
ko’rsatish 
bo’yicha 
tadbirkorlik 
faoliyatidir 
Auditorlik tashkiloti 
auditing 
organization 
auditorskoy 
organizatsii 
Auditorlik 
tashkiloti 
auditorlik 
faoliyatini 
amalga 
oshirish 
litsenziyasiga ega bo’lgan yuridik 
shaxsdir. 
Majburiy auditorlik 
tekshiruvi 
Mandatory audit 
Оbyazatelniy audit 
Xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektlarda 
amaldagi 
qonun 
hujjatlarida 
belgilangan qat’iy muddat va tartib 
asosida maxsus malaka sertifikati va 
litsenziyaga ega bo’lgan auditorlik 
tashkiloti tomonidan o’tkaziladigan 
tekshiruv tushuniladi 
Auditorlik 
tekshiruvi 
o’tkazishdagi 
cheklovlar 
Restrictions on 
conducting audit 
Оgranicheniya po 
provedeniyu audita 
Auditorlik tekshiruvini tashkil etish, 
o’tkazish 
va 
yakunlash 
bosqichlaridagi 
cheklovlar 
yoki 
taqiqlar 
Atamaning o’zbek 
tilida nomlanishi 
Atamaning ingliz 
tilida nomlanishi 
Аtamaning rus tilida 
nomlanishi 
Atamaning ma’nosi 
Investitsiyalar 
Investments 
Иnvestitsii 
Investitsiyalar - qonun hujjatlarida 
taqiqlanmagan tadbirkorlik faoliyati 
va 
boshqa 
turdagi 
faoliyat 
ob’ektlariga kiritiladigan moddiy va 
nomoddiy ne’matlar hamda ularga 
bo’lgan huquqlar, shu jumladan 
intellektual 
mulkka 
bo’lgan 
huquqlar, 
shuningdek 

---

640 
reinvestitsiyalar 
Pul mablag’lari 
Money funds 
Дenejnie sredstva 
Pul 
mablag’lari 
bu 
– 
xo’jalik 
yurituvchi sub’ektlarning moliyaviy, 
operatsion va investitsion faoliyatini 
amalga oshirishda foydalaniladigan 
naqd 
va 
naqdsiz 
shakllardagi 
mablag’lardir 
Kapital 
investitsiyalar 
Capital 
investments 
Кapitalnie vlojeniya 
Kapital 
investitsiyalar 
bu 
- 
korxonalarning kelgusida iqtisodiy-
ijtimoiy naf keltiradigan aktivlarga 
egalik qilish huquqini qo’lga kiritish 
maqsadida 
amalga 
oshiradigan 
maqsadli sarflaridir. 
Auditorlik hisoboti 
Audit Report 
Оtchet auditora 
Auditorlik hisoboti - auditorlik 
tekshiruvining borishi, buxgalteriya 
hisobini 
yuritishning 
belgilangan 
tartibidan 
aniqlangan 
chetga 
chiqishlar, moliyaviy hisobotdagi 
qoyida-buzarliklar 
to’g’risidagi 
mufassal 
ma’lumotlardan, 
shuningdek 
auditorlik 
tekshiruvi 
o’tkazish natijasida olingan boshqa 
axborotdan iborat bo’lgan va xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ekt 
rahbariga, 
mulkdorga, 
katnashchilari 
(aktsiyadorlari)ning 
umumiy 
yig’ilishiga yo’llangan hujjat 
Auditorlik 
tekshiruvi 
Auditing 
Аuditorskaya 
proverka 
Auditorlik 
tekshiruvi 
moliyaviy 
hisobot va boshqa moliyaviy axborot 
to’g’riligi va buxgalteriya hisobi 
to’g’risidagi 
qonun 
hujjatlariga 
mosligini aniqlash maqsadida xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektning 
moliyaviy 
hisobotini hamda u bilan bog’liq 
moliyaviy 
axborotini 
auditorlik 
tashkilotlari tomonidan tekshirishdir. 
ATAMANING 
O’ZBEK TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING RUS 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA’NOSI 
Completeness. 
To’liqlik. 
Пolnota. 
Uzoq muddatli majburiyatlar, ularni 

---

641 
to’lash, foizlarini hisoblash va to’lash 
bilan 
bog’liq 
operatsiyalar 
buxgalteriya yozuvlarida o’z vaqtida 
va to’liq berilayotganligi 
Baholash. 
Evaluation 
Оtsenka 
Majburiyatlarg 
baholanishi 
- 
Majburiyatlarning 
buxgalteriya 
yozuvlarida nominal qiymat bo’yicha 
va 
har 
qanday 
mukofot 
va 
diskontlarni chegirib va qo’shib 
yuritilishi 
Tasniflanishi. 
Classification. 
Кlassifikatsiya. 
Majburiyatlarning 
tasniflanishi 
- 
majburiyatlarning 
moliyaviy 
hisobotlarda to’g’ri yuritilishi. uzoq 
muddatli majburiyatlarning kelgusi 
yil to’lanishi lozim bo’lgan qismi 
qisqa muddatli majburiyat sifatida 
aks ettirilishi 
Forvard 
forward 
Фorvard 
Bank va mijoz o’rtasida kelagusida 
belgilangan 
sanada 
belgilangan 
xorijiy valyuta 6 summasini sotish 
yoki sotib olish bo’yicha ijro etish 
majburiy bo’lgan bitimdir. 
Ipoteka 
mortgage 
ipoteka 
Ipoteka - (yunon.hypotheke-garov)- 
qarz, kredit olish uchun biror-bir 
muayyan ko’chmas mulkni (er, 
imorat va hokazo) garovga qo’yish. 
Fyuchers 
operatsiyalari 
futures 
operations 
fyuchersnie 
operatsii 
Birjalarda 
amalga 
oshiriladigan 
savdo-sotiq 
operatsiyalari. 
Bu 
operatsiyalar 
shartnoma 
tuzilganidan 
so’ng 
ishlab 
chiqariladigan 
yoki 
etishtirib 
beriladigan mahsulotlar bo’yicha 
amalga oshiriladi. Odatda, ushbu 
shartnoma 
tuzilgandan 
so’ng 
buyurtmachi 
bajaruvchiga 
avans 
tariqasida ma’lum summani o’tkazib 
beradi. 
Fond birjasi 
Stock Exchange 
fondovaya birja 
Fond birjasi - qimmatbaho qog’ozlar 
bilan savdo-sotiq qilish maqsadida 
tuzilgan, doimo faoliyat ko’rsatib 
turuvchi birja. F.B. ning asosiy 
vazifalari quyidagilardan iborat : 

---

642 
vaqtincha 
bo’sh 
mablag’larga 
qimmatbaho qog’ozlar sotib olib, 
ularni 
muomalaga 
kiritish, 
qimmatbaho qog’ozlarning bozor 
narxini aniqlash; turli tarmoqlar, 
korxonalar o’rtasidagi kapitalning 
aylanishini ta’minlash va boshqalar. 
Nazorat amallari 
Control activities 
Кontrolnie 
deystviya 
Nazorat amallari - korxona xodimlari 
tomonidan bajariladigan maxsus 
tekshiruvlar. 
Nazorat muhiti 
Control 
environment 
Кontrol 
okrujayushchey 
obstanovki 
nazorat muhiti - korxonada ichki 
nazorat uchun qulay bo’lgan o’zaro 
xizmat munosabatlarini aniqlaydigan 
belgilar yig’indisidir; 
Riskni baholash 
Risk assessment 
Оtsenka riska 
Riskni baholash — Tadbirkorlik 
sub’ekti va uning faoliyati muhitini, 
jumladan, ichki nazoratini tushunish, 
firibgarlik yoki xato sababli muhim 
buzib ko’rsatish riskini moliyaviy 
hisobot 
va 
taqdimnomalar 
darajalarida aniqlash va baholash 
uchun bajariladigan audit tartib-
taomillardir. 
Uzoq muddatli 
majdburiyatlar 
long term duties 
Дolgosrochnie 
obyazatelstva 
Uzoq muddatli majdburiyatlar – uzoq 
muddatli majburiyatlar korxonaning 
bir yildan ortiq (12 oydan ko’p 
bo’lgan) bo’lgan muddatda to’lanishi 
lozim 
bo’lgan 
qarzidir. 
Uzoq 
muddatli majburiyatlar o’z ichiga 
obligatsiyalar va ipoteka qarzlarini 
oladi. 
Uzoq 
muddatli 
majburiyatlarning murakkabroq turi 
ta’minlangan ipoteka obligatsiyasi, 
qaytarib 
sotib 
olish 
huquqi, 
moliyaviy fyucherslar, derivativlar, 
optsion va rejalashtirilmagan boshqa 
moliyaviy instrumentlardir. 
Favqulodda 
zararlar 
Extraordinary 
losses 
Чrezvichaynie 
ubitki 
Favqulodda zararlar – bu xo’jalik 
yurituvchi sub’ektlarning odatdagi 
faoliyatidan 
chetga 
chiquvchi 
hodisalar yoki muomalalar natijasida 

---

643 
vujudga keladigan va ro’y berishi 
kutilmagan 
odatdan 
tashqari 
xarajatlardir. 
Moliyaviy 
faoliyatdan olingan 
daromadlar 
Income from 
financial activity 
Дoxodi ot 
finansovoy 
deyatelnosti 
Tekshirilayotgan mijoz-korxonaning 
olingan 
royaltilar 
va 
kapital 
transferti, O’zbekiston Respublikasi 
hududida va uning tashqarisida 
boshqa xo’jalik yurituvchi sub’ektlar 
faoliyatida ulush qo’shgan holda 
qatnashishdan olingan daromad, 
aktsiyalar bo’yicha dividendlar va 
obligatsiyalar 
hamda 
xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektga 
tegishli 
qimmatli 
qog’ozlar 
bo’yicha 
daromadlari, mulkni uzoq muddatli 
ijaraga 
berishdan 
olingan 
daromadlar (lizing to’lovini olish)i, 
valyuta schyotlari, shuningdek chet 
el 
valyutalaridagi 
muomalalar 
bo’yicha ijobiy kurs tafovutlari, 
sarflangan (qimmatli qog’ozlarga, 
sho’’ba korxonalarga va hokazolarga) 
mablag’larni 
qayta 
baholashdan 
olingan daromadlari va 
moliyaviy faoliyatdan olingan boshqa 
daromadlarining 
jami 
yig’indisi 
tushuniladi 
Favqulodda foyda 
Extraordinary 
gain 
Чrezvichaynie pribil 
Tekshirilayotgan mijoz-korxonaning 
favqulodda foyda moddalari – bu 
ko’zda tutilmagan, tasodifiy tusga 
ega bo’lgan hodisa yoki xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektning 
odatdagi 
faoliyat doirasidan chetga chiqadigan 
tusdagi muomalalar natijasida paydo 
bo’ladigan va olinishi kutilmagan 
foydasidir. 
Moliyaviy faoliyat 
bo’yicha xarajatlar 
Financial 
operating 
expenses 
Фinansovie rasxodi 
Tekshirilayotgan mijoz-korxonaning 
moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlari 
deganda O’zbekiston Respublikasi 
Markaziy 
Banki 
tomonidan 
belgilangan 
hisob 
stavkalari 
darajasida va ulardan ortiqcha 
olingan qisqa muddatli hamda uzoq 
muddatli kreditlar bo’yicha, shu 

---

644 
jumladan to’lov muddati o’tgan va 
uzaytirilgan 
ssudalar 
bo’ycha 
to’lovlar, mulkni uzoq muddatli 
ijaraga olish (lizing) bo’yicha foizlarni 
to’lash xarajatlari, chet el valyutasi 
bilan muomalalarga doir salbiy kurs 
tafovutlari 
bo’yicha 
zararlar, 
sarflangan (qimmatli qog’ozlarga, 
sho’’ba korxonalarga va hokazolarga) 
mablag’larni 
qayta 
baholashdan 
ko’rilgan zararlar, o’z qimmatli 
qog’ozlarini chiqarish va tarqatish 
bilan bog’liq xarajatlarining jami 
yig’indisi tushuniladi 
Nazorat amallari 
Control activities 
Кontrolnie 
deystviya 
Nazorat amallari - korxona xodimlari 
tomonidan bajariladigan maxsus 
tekshiruvlar. 
Nazorat muhiti 
Control 
environment 
Кontrol 
okrujayushchey 
obstanovki 
Nazorat muhiti - korxonada ichki 
nazorat uchun qulay bo’lgan o’zaro 
xizmat munosabatlarini aniqlaydigan 
belgilar yig’indisidir; 
Riskni baholash 
Risk assessment 
Оtsenka riska 
Riskni baholash — Tadbirkorlik 
sub’ekti va uning faoliyati muhitini, 
jumladan, ichki nazoratini tushunish, 
firibgarlik yoki xato sababli muhim 
buzib ko’rsatish riskini moliyaviy 
hisobot 
va 
taqdimnomalar 
darajalarida aniqlash va baholash 
uchun bajariladigan audit tartib-
taomillardir. 
Auditorlik riski 
Audit risk 
Аuditorskiy risk 
Auditorlik riski – bu auditorlik 
tekshiruvi 
natijalari 
bo’yicha 
auditorlar 
tomonidan 
sub’ektiv 
aniqla-nadigan, moliyaviy hisobotda, 
uning ishonchliligi tasdiq-langanidan 
so’ng xatolar mavjudligini tan olish 
yoki moliyaviy hisobotda bunday 
kamchiliklar haqiqatan ham yo’q 
bo’lgan-da, 
unda 
kamchiliklar 
mavjud deb tan olinish ehtimolidir. 
Nazorat riski 
Control risk 
Кonrolniy risk 
Nazorat riski – bu korxonaning 
mavjud va muntazam qo’llanilib 

---

645 
kelinayotgan 
buxgalterlik 
hisobi 
tizimi va ichki nazorat tizimi 
vositalari 
alohida-alohida 
yoki 
birgalikda jiddiy ahamiyat-ga ega 
bo’lgan kamchiliklarni o’z vaqtida 
aniqlay olmaslik va tuzata olmaslik 
(yoki bunday kamchiliklar vujudga 
kelishining oldini olish) ehtimolining 
auditor tomonidan sub’ektiv tarzda 
aniqlangan ko’rsatkichdir. 
Uzoq muddatli 
majdburiyatlar 
long term duties 
Дolgosrochnie 
obyazatelstva 
Uzoq muddatli majdburiyatlar – uzoq 
muddatli majburiyatlar korxonaning 
bir yildan ortiq (12 oydan ko’p 
bo’lgan) bo’lgan muddatda to’lanishi 
lozim 
bo’lgan 
qarzidir. 
Uzoq 
muddatli majburiyatlar o’z ichiga 
obligatsiyalar va ipoteka qarzlarini 
oladi. 
Uzoq 
muddatli 
majburiyatlarning murakkabroq turi 
ta’minlangan ipoteka obligatsiyasi, 
qaytarib 
sotib 
olish 
huquqi, 
moliyaviy fyucherslar, derivativlar, 
optsion va rejalashtirilmagan boshqa 
moliyaviy instrumentlardir. 
Favqulodda zararlar 
Extraordinary 
losses 
Чrezvichaynie 
ubitki 
Favqulodda zararlar – bu xo’jalik 
yurituvchi sub’ektlarning odatdagi 
faoliyatidan 
chetga 
chiquvchi 
hodisalar yoki muomalalar natijasida 
vujudga keladigan va ro’y berishi 
kutilmagan 
odatdan 
tashqari 
xarajatlardir. 
Moliyaviy 
faoliyatdan olingan 
daromadlar 
Income from 
financial activity 
Дoxodi ot 
finansovoy 
deyatelnosti 
Tekshirilayotgan mijoz-korxonaning 
olingan 
royaltilar 
va 
kapital 
transferti, O’zbekiston Respublikasi 
hududida va uning tashqarisida 
boshqa xo’jalik yurituvchi sub’ektlar 
faoliyatida ulush qo’shgan holda 
qatnashishdan olingan daromad, 
aktsiyalar bo’yicha dividendlar va 
obligatsiyalar 
hamda 
xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektga 
tegishli 
qimmatli 
qog’ozlar 
bo’yicha 
daromadlari, mulkni uzoq muddatli 
ijaraga 
berishdan 
olingan 

---

646 
daromadlar (lizing to’lovini olish)i, 
valyuta schyotlari, shuningdek chet 
el 
valyutalaridagi 
muomalalar 
bo’yicha ijobiy kurs tafovutlari, 
sarflangan (qimmatli qog’ozlarga, 
sho’’ba korxonalarga va hokazolarga) 
mablag’larni 
qayta 
baholashdan 
olingan daromadlari va 
moliyaviy faoliyatdan olingan boshqa 
daromadlarining 
jami 
yig’indisi 
tushuniladi 
Favqulodda foyda 
Extraordinary 
gain 
Чrezvichaynie pribil 
Tekshirilayotgan mijoz-korxonaning 
favqulodda foyda moddalari – bu 
ko’zda tutilmagan, tasodifiy tusga 
ega bo’lgan hodisa yoki xo’jalik 
yurituvchi 
sub’ektning 
odatdagi 
faoliyat doirasidan chetga chiqadigan 
tusdagi muomalalar natijasida paydo 
bo’ladigan va olinishi kutilmagan 
foydasidir. 
Moliyaviy faoliyat 
bo’yicha xarajatlar 
Financial 
operating 
expenses 
Фinansovie rasxodi 
Tekshirilayotgan mijoz-korxonaning 
moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlari 
deganda O’zbekiston Respublikasi 
Markaziy 
Banki 
tomonidan 
belgilangan 
hisob 
stavkalari 
darajasida va ulardan ortiqcha 
olingan qisqa muddatli hamda uzoq 
muddatli kreditlar bo’yicha, shu 
jumladan to’lov muddati o’tgan va 
uzaytirilgan 
ssudalar 
bo’ycha 
to’lovlar, mulkni uzoq muddatli 
ijaraga olish (lizing) bo’yicha foizlarni 
to’lash xarajatlari, chet el valyutasi 
bilan muomalalarga doir salbiy kurs 
tafovutlari 
bo’yicha 
zararlar, 
sarflangan (qimmatli qog’ozlarga, 
sho’’ba korxonalarga va hokazolarga) 
mablag’larni 
qayta 
baholashdan 
ko’rilgan zararlar, o’z qimmatli 
qog’ozlarini chiqarish va tarqatish 
bilan bog’liq xarajatlarining jami 
yig’indisi tushuniladi 
Nazorat amallari 
Control activities 
Кontrolnie 
Nazorat amallari - korxona xodimlari 
tomonidan bajariladigan maxsus 

---

647 
deystviya 
tekshiruvlar. 
Nazorat muhiti 
Control 
environment 
Кontrol 
okrujayushchey 
obstanovki 
Nazorat muhiti - korxonada ichki 
nazorat uchun qulay bo’lgan o’zaro 
xizmat munosabatlarini aniqlaydigan 
belgilar yig’indisidir; 
Riskni baholash 
Risk assessment 
Оtsenka riska 
Riskni baholash — Tadbirkorlik 
sub’ekti va uning faoliyati muhitini, 
jumladan, ichki nazoratini tushunish, 
firibgarlik yoki xato sababli muhim 
buzib ko’rsatish riskini moliyaviy 
hisobot 
va 
taqdimnomalar 
darajalarida aniqlash va baholash 
uchun bajariladigan audit tartib-
taomillardir. 
Auditorlik riski 
Audit risk 
Аuditorskiy risk 
Auditorlik riski – bu auditorlik 
tekshiruvi 
natijalari 
bo’yicha 
auditorlar 
tomonidan 
sub’ektiv 
aniqla-nadigan, moliyaviy hisobotda, 
uning ishonchliligi tasdiq-langanidan 
so’ng xatolar mavjudligini tan olish 
yoki moliyaviy hisobotda bunday 
kamchiliklar haqiqatan ham yo’q 
bo’lgan-da, 
unda 
kamchiliklar 
mavjud deb tan olinish ehtimolidir. 
Nazorat riski 
Control risk 
Кonrolniy risk 
Nazorat riski – bu korxonaning 
mavjud va muntazam qo’llanilib 
kelinayotgan 
buxgalterlik 
hisobi 
tizimi va ichki nazorat tizimi 
vositalari 
alohida-alohida 
yoki 
birgalikda jiddiy ahamiyat-ga ega 
bo’lgan kamchiliklarni o’z vaqtida 
aniqlay olmaslik va tuzata olmaslik 
(yoki bunday kamchiliklar vujudga 
kelishining oldini olish) ehtimolining 
auditor tomonidan sub’ektiv tarzda 
aniqlangan ko’rsatkichdir.