O -zbek isto n respublikasi madaniyat va

antisipatsiya 
deyiladi. K urashchilarga ilgari o ‘rganilmagan 
bog‘lam da usullam i bajarishga to ‘g‘ri kcladi. Asab tizim ining qobiliyati 
ekstrapolatsiya 
deyiladi
2 .4 . 0 ‘spirinlar va o ‘smirlarni
o ‘rgatish asoslari
Kurash m ashg‘ulotini o ‘tishda, a w a la n ib o r, o ‘spirin, o ‘sm irlar 
o rganizm idagi a n a to m o -fiz io lo g ik va psixologik asoslariga am al 
qilishimiz lozim. 12— 15 yoshlilar bilan shug‘ullanish yaxshi vaziyatdan 
darak beradi. C hu n k i shu yoshda ular bilan chaqqonlik va egiluvchan- 
likni rivojlantirishga yaxshi sharoit tu g ‘iladi. Lekin shu bilan birga, 
yana bir xil n o q u lay o m illar b o r, u lard a ch a rc h o q lik tez paydo 
b o ‘ladi va d iq q ati b ir yerda b o ‘lm aydi h am d a m ushak kuchlari 
rivojlanmagan b o ‘ladi. Yosh bolalarda shuni ko‘rish m umkinki, ularda 
1 yilda 10 sm .gacha t o ‘lqinli tan a paydo b o ‘ladi. U larning qobiliyati 
kattalarga qarag an d a past. S h u n in g u c h u n kuchni va chidam lilikni 
o shirishda ularga k e tm a -k e tlik b ilan y uklam a yoki vazifa berish 
Iozim.
M ashg‘u lotlarda, asosan, ulam in g y u rak -to m ir tizimlariga katta 
aham iyat berishni unutm aslik kerak. Bu yoshlarda yana shuni ko‘rish 
m um kinki, a rte riy a la rn in g o ‘sishi sek in lash ad i, y a’ni y urak-qon
tom irlar ish faoliy atin i b o sh q a rish d a bosh m iyada qon aylanish 
sistemasi susayishi kuzatiladi.
12— 14 y oshda b o lalar kuchini oshirish u chun har xil qurol- 
lardan, ju m lad a n , gantel, to ‘plar, raqiblar va gininastik jihozlardan 
ham da kurashning yengil shakllaridan foydalansa b o ‘ladi.
22

---

16— 17 yoshda csa m ashqlarni ogMrlashtirish kcrak. Vaqt oralig itii 
kam aytirish va k o‘tarish sonini ko‘pavtirish kabi.
C h id a m lilik n i o sh irish u c h u n k u ra sh n in g h a r xil to ifad ag i 
usullaridan foydalanish lozim . M asalan, bir to m o n lam a qarshilik 
qilish, ushlatib q o ‘yilgandan kcyin qarshilik qilish kabi.
Jism o n iy sifatlari b ilan bir q a to rd a , irodaviy s ifa tla rn i ham
tarbiyalash lozim. Botirlik, o ‘z-o 'zig a ishonch, tirishqoqlik va bosh- 
qalar. Bu sifatlarni tarbiyalash, asosan, qiyin holdan chiqish (og‘ir 
vaznni ko‘tarish, m ostdan ketish) kabi hollarda am alga oshadi.
Kurash bolalar uchun o ‘yin vazifasini o ‘tashi kerak. S huning 
uchun ular bilan ishlashda ko‘proq o ‘yin uslublaridan foydalanish 
lozim .