O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

3-jadval 
 
Guruhlari 
O‘tga chidamli 
materialning xili 
Tarkibi 
Suyuqlanish 
temperaturasi, 
o
C 
Ishlatilish joylari 
Kislotali 
Dinas g‘ishti 
92-96% SiO
2
, 3-5% CaO, 
Al
2
O
3
va boshqalar 
1690-1730 
Bessemer konvertorida, kislotali marten 
va elektr pechlarida 
Kvars qumi va boshqa 
qumli gil materiallar 
95-97% SiO
2
1700 
Kislotali metallurgik, pechlarining devor- 
lari va ayrim qismlarini ta’mirlashda 
Asosli 
Magnezit g‘ishti 
90-95% MgO 
1-2% CaO, 
2-3% Fe2O
3
, 
2% SiO2 va 1% Al
2
O
3
2000-2400 
Asosli konvertor, marten hamda elektr 
pechlar devorlari va tublarini ta’mir- 
lashda 
Magnezit 
kukuni 
va 
boshqa MgO miqdori 
ko‘p materiallar 
96-97% MgO 
2400 gacha 
Asosli metallurgiya pechlarining tub- 
lariga va ta’mirlashda 
Dolomit g‘ishti 
52-58% CaO, 
35-40% MgO va qisman SiO
2
, 
A1
2
O
3
, Fe
2
O
3
1800-1900 
Asosli konvertor, marten hamda elektr 
pech devorlari va ularni ta’mirlashda 
Xrom-magnezit 
65-70% MgO va 30% gacha 
2000 dan past emas Marten va elektr pech shiplarida 
Neytral 
Shamot g‘ishti 
50-60% SiO
2
va 35-45% A1
2
O
3
1580-1750 
Domna, kovsh devorlarida 
Uglerodli g‘isht bloklar Grafit, koks yoki antratsit ku- 
kunlari bo‘lib, bularda uglerod 
92% gacha bo‘ladi. 
2000 dan ortiq 
Domna o‘txona tagliklarida, alyuminiy 
oluvchi elektroliz vanna devorlarida, mis 
qotishmalarni erituvchi tigellarda 

---

16 
1-rasm. 
Domna pechining umumiy ko‘rinishi (a) va uning zonalari 
bo‘yicha temperaturaning taqsimlanish grafigi (b): 
1 – koloshnik; 2 – yuklash apparati; 3 – trubalar; 4 – shaxta; 
5 – raspar; 6 – zaplechik; 7 – o‘txona; 8 – furma; 9 – cho‘yan chiqish 
novi; 10 – shlak chiqish novi; 11 – temir ustun.