‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

2, 6,
5, 9, 3, 11, 8 va 12
nuqtalarda kesadi. Agar bu topilgan 
1(A), 2,3,4(C), 5,
... nuqtalar ketma-ket o ‘zaro birlashtirilsa, izlanayotgan muntazam o‘n 
ikki burchak hosil bo‘ladi.
Yuqorida ko‘rsatilgan usullardan tashqari aylanani teng uchga, oltiga, 
sakkizga, o ‘n ikkiga bo‘lishni chizg‘ich va uchburchaklik bilan bajarish 
mumkin.
3.26-shakl, 
b
da berilgan 
AB
kesma orqali turli muntazam ko‘p- 
burchaklar yasash ko‘rsatilgan. 
AB
radius bilan 
A va В
nuqtalardan 
chizilgan yoylar 
О
va 
Об
nuqtalarda kesishadi va ular tutashtirilsa, bar­
cha ko‘pburchaklar yasash uchun chiziladigan aylanalaming simmetriya

---

o ‘qi o'tkazilgan bo‘ladi. Kvadrat yasash uchun 
В
nuqtadan 
AB
ga per­
pendikular chizib, uning yoy bilan kesishgan 
С
nuqtasi aniqlanadi. 
AC
diagonal simmetriya o‘qi bilan kesishib, kvadrat aylanasining markazi 
0 4
ni hosil qiladi. 
0 40 6
kesma teng ikkiga bo‘linsa, muntazam beshbur- 
chak aylanasining markazi 0 5topiladi. 
Os
dan 
A
nuqta orqali o‘tuvchi ay­
lana chizilsa, 
AB
radiusli yoy bilan kesishadi. Shu tartibda Oedan oltibur- 
chak yasaladigan aylana chiziladi va hokazo. Qolgan aylanalaming 
markazlarini aniqlash uchun 
0 6
dan 
0 50 6
masofa o‘lchab qo‘yiladi. 
Shunda 
0 7, 0
8, ... markazlar belgilanadi.
7- §. E gri chiziqlar va ularni yasash
Egri chiziqqa geometriyada bir parametrli nuqtalar to‘plami sifatida 
qaraladi. Bu to‘plamni soddlashtirib, egri chiziqni uzluksiz harakatlan- 
tiruvchi nuqtaning traektoriyasi yoki ikki sirtlar o‘zaro kesishuvi natijasi 
sifatida qarash mumkin.
Egri chiziqlaming ajobiy xususiyatlaridan turli m e’morchilikda, op- 
tikada, kemasozlik, avtomobilsozlik, aviasozlik, tele-va radioelektronika 
va boshqa sohalarda foydalaniladi.

---

Chizmachilikda amaliy bajarilish xarakteriga qarab egri chiziqlar 
sirkul va lekalo egri chiziqlarga ajratiladi.
Aylana yoylaridan tashkil topgan egri chiziqlar sirkul egri chiziqlari 
deyiladi. Ularga aylana, tutashmalar, ovallar, o ‘ramalar va shularga 
o‘xshash chiziqlar kiradi. Agar egri chiziqni tashkil qiluvchi yoylami 
sirkulda chizishni iloji bo‘lmasa, u vaqtda lekalolardan foydalaniladi va 
unday chiziqlar lekalo egri chiziqlari deyiladi. Bunday chiziqni yasash 
uchun unga tegishli bir nechta (iloji boricha ko‘p) nuqtalar topiladi va 
ular qo‘lda birlashtiriladi. So‘ngra lekalo yordamida bostirib chiziladi.