Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

БОШҚАРУВДА РАҚАМЛИ ИҚТИСОДИЁТНИНГ ТИЗИМЛИ 
РИВОЖЛАНИШИ 
 
Махамматов Э.Я. – Жиззах политехника институти
1-курс магистранти 
 
Ўзбекистон 
Республикасида 
иқтисодиётни 
модернизациялаш, 
либераллаштиришда рақамли иқтисодиёт асосида ривожланиш жаҳон 
ҳамжамиятида миллий иқтисодиёт тараққиётининг муҳим омили ҳисобланади. 
Асосий воситаси рақам шаклида маълумотлар бўлган, улардан катта ҳажмда 
фойдаланиш ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш самарадорлигини оширишга 
асосланган хўжалик фаолиятининг тизимли мезонлари ва хусусиятлари билан 
фарқланади. 
Ҳозирги кунда жаҳонда рақамли иқтисодиётнинг ривожланиши жадал 
суръатлар билан амалга ошмоқда. Рақамли иқтисодиётнинг ривожланиши 
истеъмолчилар талабини тўлиқ қондириш ва иқтисодиёт соҳалари ва 
тармоқларида меҳнат унумдорлигини ошириш имконини беради. Рақамли 
иқтисодиёт ҳозирги мавжуд соҳаларнинг ярмидан кўпроғида беқиёс 
ўзгартишларга олиб келади. Жаҳон Банки маълумотларига кўра, тезкор 
интернетдан фойдаланувчилар сонининг 10 % га кўпайтирилиши миллий 
иқтисодиёт ялпи ички маҳсулот ҳажмининг ҳар йили 0,4 – 1,4 % га ошиши 
имкониятини беришидан далолат берди. Жаҳонда рақамли иқтисодиёт 
ўсишининг суръатлари ҳозирнинг ўзида йилиги деярли 20 % ни ташкил этади. 
Тараққий этган давлатларда рақамли иқтисодиётнинг миллий ички маҳсулотдаги 
улуши 7,0 % га етган
1
. 
Мамлакатимизда 
хизматларни 
рақамлаштириш 
борасида 
давлат 
идораларида мавжуд 700 дан ортиқ ахборот тизимларининг атиги 30 фоизи 
“Электрон ҳукумат” тизимига уланган
2
. Давлат хизмати кўрсатувчи 80 та 
идоранинг атиги 27 таси Давлат хизматлари агентлигига интеграция 
қилинганлиги бу борада ўз ечимини кутаётган вазифалар кўплигини 
кўрсатмоқда. Рақамли иқтисодиёт ва электрон ҳукуматни кенг жорий этиш 
борасида Ўзбекистон Республикаси Президенти таъкидлаганидек “Бу ишларни 
келгуси 2-3 йилда тўлиқ амалга оширмасак, ҳар бир кечиккан йилимиз 
мамлакатимизни 10 йил орқага тортади. 
2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта 
устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини “Илм, маърифат ва рақамли 
иқтисодиётни ривожлантириш йили”да амалга оширишга оид давлат дастурида 
белгиланган вазифаларга мувофиқ ҳамда иқтисодиёт тармоқлари ва давлат 
бошқаруви тизимига замонавий ахборот технологияларини кенг жорий этиш ва 
телекоммуникация 
тармоқларини 
кенгайтириш 
орқали 
республика 
иқтисодиётининг рақобатбардошлигини янада ошириш мақсадида:
2023 йилга 
келиб рақамли иқтисодиётнинг мамлакат ялпи ички маҳсулотидаги улушини 2 
1
Доклад всемирного банка о мировом развитии “Цифровые дивиденты” // http: www –wds.world-bank.org. 
2
Мирзиеёв Ш.М. Рақамли иқтисодиёт ва электрон ҳукуматни кенг жорий этиш масалалари бўйича йиғилишдаги 
маърузаси.Халқ сўзи. 2020 йил 11 май.

---

95 
бараварга кўпайтиришни назарда тутган ҳолда, шу жумладан, ишлаб чиқаришни 
бошқаришда ахборот тизимлари комплексини жорий қилиш, молиявий-хўжалик 
фаолиятда ҳисобот юритишда дастурий маҳсулотлардан кенг фойдаланиш, 
шунингдек, технологик жараёнларни автоматлаштириш орқали уни жадал 
шакллантириш белгиланган. Бундан ташқари Ўзбекистон Республикаси 
Президентининг 2020 йил 28 апрелда “Рақамли иқтисодиёт ва электрон ҳукуматни 
кенг жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида” қарори ҳам қабул қилинган бўлиб, 
унда дастурий маҳсулотларни ишлаб чиқариш ва технологик майдончалар яратиш 
орқали “рақамли тадбиркорлик”ни ривожлантириш, 2023 йилга келиб ушбу 
соҳадаги хизматлар ҳажмини 3 бараварга ошириш ва