11-sinf biologiya imtihon savollari javoblari bilet-1

3-savol javobi: 
Genetic belgilash
: 
Sariq-yaltiroq - 
𝑎
𝑏
║
𝑎
𝑏
Yashil-xira -
𝐴
𝐵
║
𝐴
𝐵
Yashil maysali 
o‘simliklar soni?
 
Yechilishi:
P: 
♀
𝐴
𝐵
║
𝑎
𝑏
x 
♂
𝑎
𝑏
║
𝑎
𝑏
𝐴
𝐵
║
𝑎
𝑏
genotipli organizmda krossingover yuzaga keladi, undan olinadigan gametalar
4 ta: nokrossoverlar 
𝐴
𝐵
│va 
𝑎
𝑏
│ , krossoverlar 
𝐴
𝑏
│ va 
𝑎
𝐵
│
𝑎
𝑏
║
𝑎
𝑏
dan 1 turdagi gametalar olinadi: 
𝑎
𝑏
│
♀
♂
𝐴
𝐵
│
𝑎
𝑏
│
𝐴
𝑏
│
𝑎
𝐵
│
𝑎
𝑏
│ 
𝐴
𝐵
║
𝑎
𝑏
𝑎
𝑏
║
𝑎
𝑏
𝐴
𝐵
║
𝑎
𝑏
𝑎
𝐵
║
𝑎
𝑏
726 o‘simlik
128 krossover 
726
–
128 
= 589 
589 : 2 = 
299
tasi yashil maysali 
128
ta krossoverli o‘simliklar 
barchasi yashil maysali
Σ 
(jami yashil maysali)
=
299
+
128
=
427

---

BILET-4 
1. Yashash uchun kurash va uning turlari haqida ma’lumot bering.
2. 
Populatsiya soni va populatsiya zichligi haqida ma’lumot bering?
3. Ko‘rshapalakning yangi tug‘ilgan ikkita bolasining har biri 1 g massaga ega. Bir oy davomida onasi ularni sut 
bilan boqdi, natijada ularning vazni 4,5 g ga yetdi. 
Shu vaqt ichida ona ko‘rshapalak qancha hasharotlarni tutib 
yeydi? 
Shu hasharotlar oziqlanadigan o‘simliklarning massasini aniqlang.
 
1-savol javobi: 
Darvin yashash uchun kurashning uch xil: a) har xil turga kiruvchi organizmlar orasidagi kurash; b) bir 
turga kiruvchi organizmlar orasidagi kurash; d) organizmlarning organik tabiatning noqulay sharoitlariga qarshi 
kurashi kabi formalarini farqlagan.
Har xil turlarga mansub organizmlar orasidagi kurash niho yatda turlituman. 
Chu nonchi, bo‘ri va tulkilar tovushqonlar bilan oziqlanadilar. Shunga ko‘ra bo‘rilar bilan tul ki lar, shuningdek, 
tulkilar bilan tovushqonlar orasida doimo yashash uchun o‘zaro kurash kuzatiladi. 
Yirtqich 
–
o‘lja, parazit va xo‘jayin munosabatlari turlararo yashash uchun kurashning yana bir ko‘rinishidir. 
Markaziy Osiyoda ko‘p tarqalgan hind maynasi chigirtkalar bilan ham oziqlanadi. Chigirt kalar chumchuqlar
uchun ham oziqa sanaladi. Binobarin, maynalar bilan chum chuqlar orasida raqobat yuz beradi.
Tuyo
qli hayvonlar o‘simliklar bilan oziqlanadi. O‘simliklar bilan chigirtkalar ham oziqlanadi. Chigirtkalarning 
tez ko‘payi
shi tuyoqli hayvonlarning och
qolib o‘lishiga sabab bo‘ladi. Ikkinchi tomondan tuyoqli hayvon 
-
lar hayoti yirtqich hayvonla
rga bog‘liq. O‘sim liklarning mavjudligi faqat o‘txor hayvon largagina emas,
balki ularning changlatadigan hasharotlar, shuningdek boshqa 
o‘simlik o‘rtasida bo‘ladigan raqobat bilan 
ham aloqador. Joy uchun kurashda kulrang kalamush asta-sekin qora kalamushni siqib chiqara boshlaydi.
Avstraliyaga Yevropadan olib kelingan oddiy ari nayzasi yo‘q kichik mahalliy arini siqib chiqardi
Turlar orasidagi yashash uchun kurash unchalik shiddatli bo‘lmasligi mumkin. Bung
a asosiy sabab har 
turga mansub organizmlarning oziqasi turli xil bo‘ lishidir. Tulkilar ham o‘z navbatida faqat tovushqonlarbilan 
emas, balki sichqon, kirpi va qushlar bilan ham oziqlanadilar.
Bir turga kiruvchi organizmlar o‘rtasidagi kurash. Yuqor
idagilardan farqli ravishda bir turga kiruvchi 
organizmlarning oziqa, yashaydigan hudud va hayot uchun zarur bo‘lgan boshqa omillarga nisbatan talabi 
o‘xshash bo‘ladi. Bir turga kiruvchi qushlar orasida urchish paytida uya qurish uchun joy tanlash bo‘yicha
raqobat
ro‘y beradi. Sutemizuvchi hayvonlar, qushlarda erkak organizmlar o‘rtasida urg‘ochi organizmlar bilan
qo‘shilish uchun kurash ketadi
. 
G‘o‘za, bug‘doy va boshqa o‘simlik urug‘lari zich ekilganda, ular orasida 
yorug‘lik, namlik, oziqa uchun raqobat kuzatiladi. Oqibatda ular nimjon bo‘lib o‘sadilar. Bir turga kiruvchi 
daraxtlar, butalar orasida ham bunday holat kuzatiladi. Shox-shabbasi keng quloch yozgan eng baland daraxtlar 
quyosh nurining ko‘p qismini tutib qoladi. Ularning baquvvat ildiz sistemasi tuproqdan ko‘proq suv va unda
erigan mineral moddalarni shimib oladi. Buning hisobiga qo‘shni daraxtlar zaif bo‘lib o‘sadi yoki o‘sishdan 
to‘xtab nobud bo‘ladi
. 
Tur ichidagi kurash eng shiddatli bo‘ladi. Chunki bir tu
r individlarining hayotiy 
ehtiyojlari bir xil bo‘ladi. Organizmlarning anorganik tabiatining noqulay sharoitlariga qarshi kurashi. 
Anorganik tabiat omillari organizmlarning rivojlanishiga, yashab qolishiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Kuz
kelishi
bilan bir yillik o‘simliklarning hammasi, shuningdek, ko‘p yillik o‘t o‘simliklarning ham yer ustki 
qismlari nobud bo‘ladi, tuproq ostida ularning urug‘i, ildizi, tuganaklari, piyozlari saqlanib qoladi.
Ko‘pchilik hayvonlar, masalan, suvd
a va quruqlikda yashovchilar, sudralib yuruvchilar karaxt holatga
o‘tadi, qushlar migratsiya qiladi, sutemizuv chilar qishki uyquga kiradi.