Ilm-fan taraqqiyotida zamonaviy metodlarning qo‘llanilishi

ILM-FAN TARAQQIYOTIDA ZAMONAVIY METODLARNING QO‘LLANILISHI 
27.9.2021 
www.academics.uz 
25 
Yana bir faraz bor. Buyuk ipak yo‘lining bir tarmog‘i tumanimizdan o‘tgan, 
Amirlar, xonlar va yirik savdogarlar o‘z sarbonlari hamda karvonboshilariga 
Xatirchiga kirmay chetlab o‘tishni ko‘rsatma berishgan. Sababi bu yerdagi tabiiy 
sharoit qaroqchilariga yaxshigina makon bo‘lgan. Ular karvonlarni talab, 
to‘qayzorlarga yashirinishgan deyiladi, qariyalar rivoyatlarda. 
Bugun esa yuqorida keltirilgan xavf-xatarlardan nishona ham yo‘q. Inson 
qo‘li , qadami tekkan joy hamisha obod bo‘lgan, chiroy ochgan. Xatirchi ham ana 
shunday gullab –yashnayotgan go‘shalardandir. Zero, bu zaminda Bahoviddin 
Naqshband, Amir Temur, Ulug‘bek, Bobur Mirzo, Shayboniyxon, Shoh Mashrab 
qadamjolari bor. Bu Fayzulla Xo‘jayev, Usmon Yusupov, Sharof Rashidov, 
Yo‘ldosh Oxunboboyevlar nazari tushgan makon. 
Oqdaryo bilan Qoradaryoning tutashib Zarafshonday ulug‘ daryoning 
qaytadan boshlanadigan joyi ham shu zaminda. “Zarafshon” so‘zining tub ma’nosi 
esa fors-tojik tilida “Oltin eltuvchi daryo” deganidir. Qadim vaqtlarda odamlar qo‘y 
terilaridan yungi ichkariga qaratib tayyorlangan maxsus qop shaklidagi to‘rlar 
yordamida Zarafshon suvlaridan oltin zarralari, undan ham oldin esa bu vodiyning 
dehqonlari dalalardan mo‘l-ko‘l hosili olishgan 
Xatirchi tumani shimoldan va shimoliy g‘arbdan viloyatning Nurota, g‘arbdan 
Navbahor tumanlari bilan janubdan Zarafshon daryosi orqali Samarqand 
viloyatining Paxtachi va Narpay tumanlari, janubiy-sharq va sharqdan 
Kattaqo‘rg‘on hamda shimoliy-sharqdan Qo‘shrabot tumanlari bilan chegaradosh.
Tumanning yer maydoni 1382 kv.km, aholisi 194174 kishi.
Xatirchi tarixda So‘g‘diyona, Kushon, Miyonqol va yana bir qancha xonlik, 
podsholik hamda amirliklar nomi bilan atalib kelgan.
Tuman hududi keyingi ming yil ichida Miyonqol muzofoti, Kushoniya 
bekligi, Xatirchi viloyati, Xatirchi bekligi, Xatirchi volosti, tumani, kenti va Xatirchi 
rayoni deb yuritilgan.

---