R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

so'zshakl u c h u n bitta qilib bo'lmaydi: 
Itingdur va bo ‘zlugaydirman
kabi.
U y u s h iq kesinilaming oldin turgani 
[-i(b)} shaklli ravishdosh
bilan ifo d a la n g a n d a , hol bilan monand bo'lib qoladi: 1. 
U ko'rqib
baqirib yubordi. 2. U tanib, bilib, so'ray boshladi. Har ikkala
qo‘lla n is h d a h a m
fe’l so‘zshakllar bir-biriga 
o‘xshaydi. Biroq
gaplardan birinchisida fe’l hol 
(ko'rib) va kesim (baqirib yubordi)
vazifasida. K eyingi gapda esa uyushiq kesim mavjud. Biroq birinchi
gapda 
uyushiqlikning zaruriy belgisi — uyushtiruvchi 
ohang
mavjud em a s.
T e n g la n ish qatorida bog‘Iovchi. Tenglanish qatori bog'lovchili
yoki b o g ‘lo v c h is iz bo‘lishi mumkin. Bog‘lovchisiz qator faqat
ohang y o r d a m id a hosil qilinadi: 1. 
Karima, Gulnora, Halima boqqa
Jo'nadilar. 
2. U tanib, bilib, so'ray boshladi.
B o g 'lo v c h ili qator bog‘lovchi vosita yordamida hosil qilinadi:
1 
.Eshilcdan yosh yigit va chol kirib keldi. 2. Farzandlarimiz dono va
baxtiyor~dir.
T e n g la n ish qatori nisbatan 
cheklanmagan yoki cheklangan
a ’zo d a n tashkil topishi mumkin. Bu a’zolararo munosabatning turi
bilan bog'licq. Shunday tenglanish qatori mavjudki, bunda bemalol
qatorni toT d irish , yangi a’z:o bilan davom ettirish mumkin bo‘ladi:
U k o ‘kr qora, qizil qalamlar oldi. Bunday tenglanish qatori ochiq
qator d ey ila .d i. Ochiq qator shunday a ’zolardan tuziladiki, bunda
374

---