R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

Tilshunoslikning 
b u
yo ‘nalishlari 
o ‘zbek 
formal 
va
substansial yo'nalishlari oldiga to‘siq qo'ymaydi, albatta. Aw alo,
formal, so’ngra substansial 
yo ‘nalish oldiga qo‘yilgan ijtimoiy
buyurtmani bajarib bo‘lgan b o ‘lsa-da, o ‘z tadqiq tamoyillari asosida
sohaning yechilmagan ayrim masalalari bilan shug'ullanishni
davom ettiraveradi.
25

---

I I Q IS M
T IL , L IS O N , M E ’YOR VA N U T Q M UNO SABATI. TIL
SATHLARI VA BIRLIKLARI
Ilrniy bilish va uning bosqichlari
Ilmiy bilish - ilmiy tadqiqot yo‘li bilan izlanish natijasida
borliq haqida yangi biiim hosil qilish. Tabiat va jamiyatdagi
murakkab, 
xilma-xil 
va 
rang-barang 
hodisalar 
mohiyatini,
rivojlanish qonunlarini ilmiy bilishning aniq usullari mavjud bo‘lib,
ilm iy tadqiqot va izlanishlarning yo‘nalishini ifodalaydi. Falsafa va
fanda ilmiy bilishning ikki bosqichi farqlanadi:
a) fahm iy (empirik, amaliy) bilish;
b) nazariy (idrokiy, mamiqiy) bilish.
Birinchi bosqichda o'rganilayotgan manba, uning boiimlari va
tarkibiy 
qismlari, 
belgi-xususiyatini 
aniqlash, 
saralash,
izchillashtirish va tasvirlash islilari amalga oshiriladi. Bunda asosiy
e ’tibor o ‘rganish manbaining tashqi, zohiriy xossalarini aniqlashga
qaratiladi. Aslida bu hali tom ma’nodagi tahlil emas, lekin ilmiy
o ‘rganishning zaruriy, tarkibiy qismi, bosqichi. Buni Alisher Navoiy
«Lisonut tayr» dostonidagi «ICo'rlar va fil hikoyati»da ko‘rlarning fil