Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan

Tovarning sifati
: 
iste’molni qondiradigan mahsulotlar uchun resurs yetkazib beruvchilar 
o‘zlari istagan xildagi va sifatdagi resurslarni yetkazib berishda «Erkin» 
emaslar. 
Kishilarning talabalari cheksizdir, lekin ularni qondirish uchun zarur 
bo‘lgan resurslar cheklangan. Shuning uchun kishilar o‘zlarining moliyaviy 
imkoniyatlariga yarasha eng ko‘p qoniqtiradigan tovarlarni tanlab oladilar. 
Talab – xarid qilish qobiliyati bilan belgilanadigan iste’moldir. Iste’molchilar 
kichik, o‘rtacha va katta tipda bo‘lishi mumkin. Ular korxonalar, 
kompaniyalar va turli xildagi xo‘jaliklardir. Lekin talablar o‘zgarib turuvchi 
ko‘rsatkichdir. Kishilar xilma-xil, yangidan yangi narsalarni qidirib topishga 
harakat qiladigan, hamma har doim ishlatadigan, foydalanadigan bir xil 
tovarlarni yoqtirmay qoladilar, me’dalariga tegadi. Tovar tanlashdagi harakat 
mahsulot bahosining pasayishi yoki kishilar daromadining ko‘payib borishi 
bilan ham bog‘liq bo‘ladi. Xaridorlar o‘z pullariga eng ko‘p qoniqish hosil 
qiladiganlarini tanlab oladilar. Masalan, «Volkswagen» avtomobili transport 
vositalari- ning barcha qulayliklarini o‘zida jamlagan, narxi ham nisbatan 
past, yoqilg‘ini tejaydigan, Yevropa transport vositalaridagi elementar talab- 
lar standartiga mos bo‘lgan mashinadir. Lekin «Cadillac» avtomobili 
yuqori darajadagi qulaylik va afzalliklarga ega. Shu pulga shu mashinani 
xarid qilgan kishi bu xususiyatlardan ko‘proq qoniqish hosil qiladi. 
Tovarlarga baho berishda uning sifati asosiy o‘rinda turadi. Tovarning sifati – 
maqsadiga ko‘ra bu iste’molchilarning talabini qondirishi mumkin bo‘lgan 
foydali xususiyatlarning majmuyidan iboratdir. Marketing nuqtayi nazardan, 
sifat bu – mahsulotning mijoz talab va istaklarini qondira olish qobilyatidir. 
Sifat mahsulotning detallarida emas, balki xususiyatidadir. 
9.3-rasmda tovarning sifatini ifodalovchi aynan shu xususiyatlar 
ko‘rsatilgan. 

---

202 
9.3 -rasm.