O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

Takrorlash uchun savollar: 
1. Pryaniklarning organoleptik ko’rsatkichlariga qanday talablar qo’yiladi? 
2. Pryaniklarning asosiy fizik-kimyoviy ko’rsatkichlarini tushuntirib bering. 
3. Pryaniklarning namligi necha foiz bo’lishi talab etiladi? 
4. Pryaniklar tarkibida umumiy qand miqdori necha foizni tashkil etadi? 
5. Pryaniklar tarkibida yog’ miqdori necha foizni tashkil etadi? 
6. Pryaniklarda nima uchun asosiy ko’rsatkichlardan biri hisoblanadi? 
7. Pryaniklarda qanday nuqsonlar uchraydi? 
8. Pryaniklarni saqlashda ularning tarkibida qanday o’zgarishlar ro’y beradi? 
9. Vaflilarning sifatiga organoleptik ko’rsatkichlari bo’ycha qanday talablar qo’yiladi? 
10. Vaflilarning sifatiga fizik-kimyoviy ko’rsatkichlari bo’ycha qanday talablar qo’yiladi? 
11. Vaflilarda namlik necha voiz bo’lishi talab qilinadi? 
12. Vaflilarda ishqoriylik darajasi qanday bo’ladi? 
13. Vaflilarda 10 % li xlorid kislotasi eritmasida erimaydigan kul miqdori necha foizdan 
oshmasligi kerak? 
Pirojniy va tortlarning sifat tahlili 
Pirojniylar va tortlar yuqori to’yimlilikka ega bo’lgan xilma-xil tarkibli, chiroyli 
naqshlar bilan bezatilgan unli qandolat mahsulotlari hisoblanadi. Ularni tayyorlash uchun undan 
tashqari ko’p miqdorda, yog’, shakar, tuxum mahsulotlari va boshqa xilma-xil qo’shimcha 
masalliqlar talab etiladi. Bu mahsulotlar tez buziluvchan bo’lganligi uchun ishlab chiqarilgan 
joylarda tezda sotilishi kerak. Tarkibi, tayyorlanish jarayonlari bo’yicha pirojniy va tortlar bir-
biriga o’xshash bo’lsa-da, tortlar katta o’lchamda bo’lib, ularga naqsh berish juda murakkabligi 
bilan ajralib turadi. 

---

186 
Pirojniy va tortlarning sifatiga talablar. Pirojniy va tortlarning shakli va bezagi xilma-xil 
bo’lishi, biroq mahsulotning shu turiga mos bo’lishi, ezilgan, darz ketgan, qing’ir-qiyshiq joylari 
bo’lmasligi kerak. Yon sirtlari bezak berish uchun ishlatiladigan yarim fabrikatlar bilan to’ola 
qoplangan bo’lishi zarur. 
Kesilgan joyida aralashmagan va pishmagan xamir bo’laklari bo’lmasligi va qatlamlari 
bir tekisda joylnishi kerak. Mahsulotlarining yuzasidagi naqshlar, chiroyli, aniq bo’lishi, bezak 
yarim fabrikatlarga bir tekisda surilgan bo’lishi kerak. Agar yarim fabrikatlarning yuzasi 
shokolad, pomada, marmelad surilgan bo’lsa, mahsulot yuzasi yaltiroq bo’lishi, oqarib qolgan 
dog’lari bo’lmasligi kerak. 
Pirojniy va tortlarning ta’mi va hidi o’ziga xos, yoqimli, begona ta’m va hidlarsiz bo’lishi 
kerak. Yoqimsiz, begona, achigan yog’larga xos ta’mga va hidga ega bo’lgan mahsulotlar 
sotishga ruxsat etilmaydi. 
Pirojniy va tortlarda namlik, yog’ va qand moddalarining miqdori standartlarda yarim 
fabrikatlar uchun belgilanadi va tasdiqlangan restepturaga mos kelishi kerak.