Villiam G arv ey tibbiyot kasbini egallashni
tanladi. S hu m aqsadda P aduya U niversitetiga
o 'q ish g a kirdi. Bu o ‘quv yurti o ‘sha v aqtd a
O vrupodagi eng ilg‘o r d o rilfu n u n lard an biri
edi. Bu y erda G arvey an a to m iy a fani bilan
qiziqib qolib, bu fan bilan k o ‘p sh u g 'u llan d i.
1602-yilda G arv ey tibb iyo t d o k to ri darajasini
olgan edi.
Villiam G arvey o ‘z faoliyatini dastlab oddiy
hak im lik d an boshlaydi. B ir o z vaqt K em brij
shahrida ishlagan. So‘ng Londonga ko'chib o ‘tdi.
Bu yerda u o 'z in in g c h u q u r bilim i va k atta
tajribasi tufayli tez orada shuhrat qozondi. 1607-
yilda G arveyni L ondon hakim larining kollegi-
.
,
yas'8 a a ’zo qilib o ldilar. 1609-yildan h arbiy
gospitalda ishlay boshladi. U kasallarga tashxis q o ‘yish va davolashda katta
m uvaffaqiyatlarga erishib, aholi o ‘rtasida h urm atg a sazovor b o ‘ldi.
G arveyning sh uhrati qirol saroyiga h am yetib bordi. U ni saroy hakim i
vazifasiga tayinlaydilar. 0 ‘sha vaqtdagi A ngliya qiroli Y akob I V illiam
G arveyni o 'z in in g shaxsiy tabibi vazifasiga tayinladi.
> ^ arvf y ° zi dav°la g a n , lekin tuzalm ay vafot etgan kasallarning ichki
a zo larid a q an d ay o ‘zgarishlar kelib chiqq anlig ini bilish u c h u n u larning
jasad m i yorib k o ‘rardi va m u rd an in g a ’zolaridagi o ‘zgarishlarga q arab
xulo salar ch iq arard i.
1615-yilda G arveyni L o n d o n hakim lari kollegiyasining anato m iy a va
ja rro h iy a kafedrasiga m u d ir qilib tay in lad ilar. Bu y erd a u y u ra k -q o n
to m irla r fiziologiyasi sohasida ilm iy -ta d q iq o t ishlari olib bordi.
1642-yilda Garvey Oksford dorilfununining dekani vazifasiga tayinlandi.
Lekin bu yazifada u zo q ishlam adi. K o ‘p ro q ilm iy -ta d q iq o t ishlari bilan
snug u llan d i. X ususan, u o ‘sha vaq td a m u h im m u am m o b o ‘lgan yurak
ishi va tom irlarda qonning harakati mavzui ustida eksperim ental tekshirish
ishlari olib b o rd i, yuzlab tajrib alar o ‘tkazdi. N a tijad a , V illiam G arvey
ju d a m u h im kashfiyot qildi - u kichik q o n aylanish tizim in i o chd i. Bu
k a sh fiy o t u n in g k o ‘p y illa r o lib b o rg a n e k s p e rim e n ta l te k s h iris h
isnlarm ing natijasi edi. G arvey o ‘zining bu kashfiyotini 1628-yilda ch o p
etilgan H a y v o n lard a yurak va qon to m irid a g i q o n n in g harak ati" n o m li
asarida bayon qildi.
G a rv eygacha yashagan a n a to m la r va fiziologlar yu rak nin g o ‘ng va
ch ap q o rm c h a la ri o ‘rtasid a q an d a y d ir kovak bor, qo n shu kovak orqali
о ng q o n n c h a d a n c h a p q o rin ch a g a o ‘ta d i, deb o ‘ylardilar. M asalan
m a sh h u r G a le n h a m sh u n d ay fikrda edi. G a rv ey bu fikr n o to ‘e ‘ri
ekanligini isbot etdi. U qon o ‘ng qorinchadan a. pulm onalis orqali o ‘pkaga
Do'stlaringiz bilan baham: