CHAPTER 4 – HALIDE EDIP AND YAKUP KADRI
125
Hasan-Âli Yücel’s description is quite telling:
52
Yakub’un şashiyeti pek çekicidir. Onunla konuşmaya başladınız mı,
gövdesi yavaş yavaş ruhlaşır, hattâ maddi hüviyeti silinir; karşınızda
dikkatli bir mühendis elinden çıkmış muntazam, gövdeye nisbetle büyük
bir küre görürsünüz. Bu, Yakub’un başıdır. Konuşmanız ilerledikçe bu
baş da hafif hayal olmaya, maddelikten çıkmaya koyulur va kalın, siyah
iki kaş yayının altında sizi kendisinden ayırmıyan iki siyah ve parlak
nokta kalır. Bunlar, Yakub’un gözlerdir. Bu başı Apis öküzününki gibi
göstererek onu hicveden “Unutulan Adam” yazarı, farkında olmıyarak
Yakub’u tanrılaştırmıştır. Muhakkak olan şudur ki, konuşmanızın bu
devresinde Yakub’un gözleri gözlerinizden kaybolmaz. Onları hiç
unutmazsınız. Bu gözlerin zeki karanlığını sesinin kalınlığı dillendirir.
Bu küçülmüş göğüsteki yarısı kalmış ciğerlerden Mansur neyinin kaba
demi nasıl çıkar, şaşmışımdır. Artık Yakub ne vücüttür, ne baştır, ne
gözdür, hattâ sestir; sizi kendinde tutan bir ruh kaynağıdır.
Yakup’s personality is very attractive. When one starts to converse with
him his body gradually takes a spiritual form, its physical character is
wiped away; you see in front of you a huge globe, big by comparison
with his body, which came out of the hand of a meticulous geometrician.
This is Yakup’s head. Progressively this head starts to become a light
apparition stripped of its material substance, and your talk focuses on
two bright black spots under the bow of two thick black eyebrows. These
are Yakup’s eyes. Presenting this head as the dumb bull of Apis, the
author of ‘The Unforgettable Man’ was not aware that by his satire he
was deifying him. Surely, in this phase of your conversation Yakup’s
eyes are not lost to your own eyes. You cannot forget them. The
thickness of his voice lends a tongue to the dark colour of his eyes. I am
amazed at how so deep a voice could issue from a shrunk chest with half
a lung. Yakup is no longer either body, or head or eyes, or even voice.
He is a spiritual source which holds you in itself.
Also, like Halide Edip, the author himself published volumes of memoirs and history
which historians such as Bernard Lewis and Andrew Mango treat as primary sources
for the period. In chronological order of publication, which does not correspond to
the periods of his life which they cover, they are:
Zoraki Diplomat
(Forced to
52
Yücel, 3-4
Do'stlaringiz bilan baham: |