182
7.1-расм. Горизонталлар усули билан грунт ишларини ҳажмини ҳисоблаш усулининг
чизмаси: S − элементар шаклларни горизонтал кесимини майдони, h – рельефнинг кесим
баландлиги, h=15,25; 15,00; ... 14,00 − горизантал чизиқлар баландлиги
Расмга кўра барча грунтлар массивининг ҳажми
элементар шакллар
ҳажмлар йиғиндисига тенг бўлади:
V
=
н
n
i
i
i
i
h
i
в
h
S
h
S
S
S
S
h
S
1
1
1
1
1
3
1
бу ерда
S
1
– элементар шаклларни горизонтал кесимини майдони,
h
–
рельефнинг кесим баландлиги,
h
в
ва
h
н
– мос равишда элементар шаклларни
юқори ва қуйи қисмини баландлиги,
n
– элементар массив сони.
Грунт ҳажмини ҳисоблашдаги
ишчи баландликлар чизиғи бўйлаб
усулида
чизиқлар ѐпиқ шаклидаги бир хил ишчи баландликларни бирлаштирувчи
геометрик шакл кўринишини хосил қилиб, нўль чизиқлар бир хилдаги (1–
лойиҳа ва 2–ҳақийқий) нуқталар кесишган нуқтасидан ўтади. Ҳар бир чизиқ
(3) ѐпиқ эгриликни ташкил этади. Яхлитланган
h
ишчи баландликлар лойиҳа
ва ҳақийқий баландликларини кесишган нуқталаридан ўтиб ѐпиқ шакллар
–
изоюзалар
ҳосил қилади.
Бунда кўтарма ва ўймадаги гурунтларнинг қалинлиги рельефнинг кесим
баландлигига тенг бўлади.
Грунтлар массивининг ҳажми қуйидаги тенгламадан аниқланади:
V
=
h
S
S
S
S
h
S
i
i
i
i
n
i
в
n
1
1
1
1
3
1
бу ерда
S
i
S
i+1
– мос изоюзаларнинг майдонлари;
h
в
– юқори элементар грунт
массивининг баландлиги.
7.2-расм. Ишчи балндликларини
изочизиқлар усули билан грунт ишларининг
ҳажмини бажариш чизмаси: 1 - лойиҳа
горизонтали;2 - ҳақийқий горизонтал;
3 - ѐпиқ эгри шаклидаги изочизиқ;
4 - ҳақийқий юза кесими; 5 - изоюза
183
Квадратлар
усули топографик тасвир олишнинг квадратлар бўйича
нивелирлаш
усулига
асосланган.
Квадратлар
учларидаги
ишчи
баландликларини ишораларига кўра, тўлиқ ва тўлиқ бўлмаган квадратларга
ажратилади.
Тўлиқ квадрат бутинлай ўйма ѐки кўтармада жойлашган бўлиб,
уларнинг учларидаги барча ишчи баландликлар
мос равишда бир хил
ишорага эга бўлади.
7.3-расм. Квадратлар усули билан грунт ишларини ҳажмини ҳисоблаш чизмаси
Тўлиқ
i
– та учли квадратнинг грунт ҳажмини ҳисоблашда ушбу
тенгламадан фойдаланилади:
V
=
,
6
4
3
2
1
4
3
2
1
2
i
i
i
i
i
i
i
i
i
h
h
h
h
h
h
h
h
а
бу ерда
α
– квадрат томонларининг узунлиги;
h
1ii
, h
2ii
, h
3ii
, h
4ii
– учларидаги
ишчи баландликлар.
Тўлиқ бўлмаган квадратларда иш ҳажмини ҳисоблашда қуйидаги
тенгламалар қўлланилади:
- бир учида ишчи баландликлари нуль бўлган ѐки
баландликлари тескари
ишорали ҳолатларда
V
=
,
6
3
3
2
1
3
3
2
1
2
а
Х
h
h
h
а
Х
h
h
h
а
i
i
i
i
i
i
i
i
i
Do'stlaringiz bilan baham: