Mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni samarali amalga oshirish

Mos o‘tkbni tanlash – diskont stavka va loyiha risklari
Kompaniya uning investitsion imkoniyatlarini aniqlayotganda firmaga turli risklar tahdid solgan 
holatda ham yagona O‘TKBni qo‘llash uchun yetarlicha asosli sabablar mavjud. Yangi 
investitsion lohiyalarni hisoblash jarayonida ko‘pchilik firmalar tuzilmaviy O‘TKBdan risklarni 
bartaraf etish maqsadida turli diskont stavkalarni qo‘llaydilar. So‘nggisi loyihaga taalluqli kapital 
bahosini hisoblaganda va firmaning o‘rtacha kapital bahosiga teng yagona diskont stavkani 
qo‘llaganda vujudga keladigan xarajatlarni kamaytirishga qaratiladi.
Usul
Ta’rif
Afzalliklari
Kamchiliklari
Foydalanish 
sharoitlari 
O‘TKB
Firma uchun 
hisoblangan 
O‘TKB 
barcha 
lohiyalar 
uchun 
diskont 
stavka 
- Ko‘pchilik biznes 
ijrochilari 
uchun 
ma’lum; 
- 
baholash 
xarajatlarini 
kamaytiradi, 
chunki firma uchun 
kapital 
bahosi 
- turli loyiha risklari 
uchun 
diskont 
stavkalarni 
moslashtirmaydi. 
- kapital strukturasida 
qarz 
loyihasini 
moslashtirishda 
egiluvchan emasligi. 
Firma uchun o‘xshash 
riksli loyihalarda; 
- 
turli 
diskont 
stavkalardan 
foydalanish xarajatlar 
bilan 
bog‘liq 
yetarlicha 
muammolarni keltirib 
116
Hisob-kitoblar 2011-yil so‘nggidagi moliyaviy hisobotlar, qarzning uzoq va qisqa muddatli buxgalteriya qiymati 
va firma kapitalining bozor qiymatiga asoslangan. 

---

191 
sifatida 
xizmat 
qiladi. 
yagona bo‘ladi; 
- 
bahoga ta’sir 
etuvchi 
muammolarni 
kamaytiradi. 
chiqaradi. 
Tuzilma
viy 
O‘TKB 
Firma 
doirasidagi 
individual 
biznes 
birliklari va 
tuzilmalar 
uchun 
qo‘llanilib, 
har 
bir 
tuzilma 
uchun 
alohida 
diskont 
stavkadan 
qo‘llaniladi. 
- 
Individual 
loyihalar 
uchun 
tuzilma doirasidagi 
risklardan 
foydalanadi; 
- 
tuzilmalar 
menejerlarining 
o‘zlarining tuzilma 
kapital baholarini 
kamaytirishga 
qaratilgan 
raqobatiga 
ta’sir 
ko‘rsatadi. 
- 
Loyihalarda 
tuzilmalararo 
risk 
farqlarini aks etmaydi; 
- tuzilmalar doirasida 
qarz 
imkoniyatlarini 
hisobga olmaydi; 
- tuzilmalar bo‘yicha 
diskont 
stavkalarini 
tanlash bilan bog‘liq 
potensial xarajatlarning 
vujudga kelishi; 
- vakillik tuzilmalari 
uchun yagona tuzilma 
firmalarni 
topishning 
murakkabligi. 
- har bir tuzilmaning 
ichida 
individual 
loyihalar 
uchun 
o‘xshash risk va qarz 
nisbatlari mavjud; 
- 
diskont 
stavkalaridagi 
farqlanish 
tuzilmalarda 
xarajatlarni 
vujudga 
keltiradi, 
tuzilmalar 
aro emas.
Kompaniyaning kapital bahosini hisoblash bir qancha moliyaviy vositalardan 
foydalanishni talab etadi.Tahlilchi soliqdan so‘nggi kapital bahosini hisobga 
olishda imtiyozli aksiyaning bahosini, o‘rtacha aksiya bahosini va o‘rtacha 
tortilgan kapital bahosini hisoblashi zarur.