Toshkent shahar xalq ta’limi bosh boshqarmasi

SUT 
 
Sut – bu sutemizuvchining yangi tug’ilgan bolasini oziqlantirishi uchun sut bezidan 
ajraluvchi suyuqlikdir. Sigir suti oq yoki sarg’imtir tusli, shirinroq ta’mli bo’ladi. Sut 
murakkab tarkibga ega bo’lgan biologik suyuqlikdir. Uning tarkibiga kiruvchi moddalar har 
xil disperslik darajasida bo’ladi. Masalan, sut shakari va mineral tuzlar sut plazmasida 
erigan holda bo’lsa, oqsillar va tuzlarning bir qismi kolloid holida, yog’ esa sut plazmasida 
suzib yuruvchi mayda yog’ sharchalari ko’rinishida bo’ladi.
Sutning sifati va yangiligi uning zichligi, kislotaliligi, tarkibidagi yog’ va shakar 
miqdori bilan aniqlanadi. Ba’zida uning ifloslanishi ham aniqlanadi. Sutning kislotaliligi 
asosan laktoza parchalanishi natijasida hosil bo'lgan oqsillar, fosfat tuzlari va sut kislotaning 
mavjudligiga bog'liq. 
Topshiriq. 
Sut tarkibiga organik va noorganik moddalar kiradi. (Hа\Yo’q) 
Oqsillar sutning kislotaliligini ta’minlaydi. (Hа\Yo’q) 
Sutning sifati va yangiligi uning zichligi, kislotaliligi, tarkibidagi yog’ va shakar 
miqdori bilan aniqlanadi. (Hа\Yo’q) 
Sigir suti taxirroq ta’mli bo’ladi. (Hа\Yo’q) 
Sutning asosiy qismini suv tashkil qiladi. (Hа\Yo’q) 
°°°°
°°°°°_°_°°°°__Topshiriq.'>°°°°°
°
°°°° 
Topshiriq.
. Qanday tashqi omillar sutning ta’mi va sifatiga ta’sir qiladi? Javobingizni 
asoslab bering. 
°°°°
°°°°°
°
°°°° 

---

44 
Topshiriq. 
Nima uchun may oyida sutni kuvlab yog’ olinadi? Javobingizni asoslab 
bering. 
°°°°
°°°°°
°
°°°° 
Topshiriq. 
Momaqaldiroqda sutning tez achib qolishiga nima sabab bo’ladi?
Muzlatgichda turgan sut achiydimi? 
 
21-rasm
 
°°°°