Toshkent moliya instituti "moliya" kafedrasi "davlat byudjeti"

 
ASOSIY QISM 
 
Ma‟ruza mashg„ulotlari 
 
1-mavzu. “Davlat byudjeti” faniniga kirish 
Fanning predmeti, asosiy mazmuni, tarkibiy tuzilishi, maqsadi va vazifalari. 
Fanni o‗rganishning zarurligi. ―Davlat byudjeti‖ fanining iqtisodiy fanlar 
tizimidagi o‗rni va ahamiyati. Fanning boshqa iqtisodiy fanlar bilan o‗zaro 
bog‗liqligi. Fanning oldida turgan muammolar. Fan sohasidagi ilmiy maktablar, 
ularning namoyandalari va ilmiy qarashlari. Fanning rivojlanishidagi asosiy 
tendensiyalar.

---

361 
2-mavzu. Davlat byudjetining mohiyati va ahamiyati 
Davlat byudjetining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati va ahamiyati. Davlat 
byudjeti – iqtisodiy kategoriya sifatida. Davlat byudjeti orqali yalpi ichki mahsulot 
va milliy daromad qiymatining taqsimlanishi va qayta taqsimlanishi. Moddiy 
ma‘noda davlat byudjetining mohiyati. Davlat byudjetining davlat ixtiyoridagi 
markazlashgan pul fondi ekanligi. Davlat byudjeti – huquqiy kategoriya sifatida. 
Davlat byudjetining funksiyalari, ularning davlatning funksiyalari bilan bog‗liqligi. 
Davlat byudjetining umumiy moliyaviy munosabatlar tarkibidagi o‗rni va 
ahamiyati. Byudjet munosabatlarining ko‗pqirraliligi va ko‗p pog‗onaliligi. Davlat 
byudjetining mamlakat moliya tizimining boshqa bo‗g‗inlari bilan o‗zaro 
munosabatlari. 
3-mavzu. Byudjet tuzilishi va byudjet tizimi 
Byudjet tuzilishi va byudjet tizimi to‗g‗risida tushuncha. Jahonda mavjud 
byudjet qurilishi modellari, ularning xususiyatlari. O‗zbekiston Respublikasida 
byudjet tizimi va uning asosiy prinsiplari. Byudjet tizimi byudjetlari to‗g‗risida 
tushuncha. Turli darajadagi byudjetlar o‗rtasida daromad va xarajatlarni taqsimlash 
asoslari. Byudjet tuzilishi va byudjet tizimi amal qilishning qonuniy-huquqiy 
asoslari. Byudjet huquqi, uning obyektlari, subyektlari, byudjet huquqi me‘yorlari. 
Respublika (markaziy) va mahalliy hukumat organlarining byudjet huquqlari. 
Mahalliy hukumat organlari byudjet huquqlarining kengayishi.