O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi a. Matkarimov, F. Ahmadjonov

B guruh:
•••••
1-toifa (%) — C, Mn, Si, S, P, As, N;
•••••
2-toifa (%) — C, Mn, Si, S, P, As, N, Cr, Ni, Cu.

---

25
C guruh:
•••••
1-toifa — kimyoviy tarkibi va 
σ
v
,
δ
, 
σ
izg
;
•••••
2-toifa — kimyoviy tarkibi va 
σ
v
,
δ
, 
σ
izg
,
σ
t
;
•••••
3-toifa — kimyoviy tarkibi va 
σ
v
,
δ
, 
σ
izg
,
σ
t
, KS + 20°C;
•••••
4-toifa — kimyoviy tarkibi va 
σ
v
,
δ
, 
σ
izg
,
σ
t
, KS-20°C;
•••••
5-toifa — kimyoviy tarkibi va 
σ
v
,
δ
, 
σ
izg
,
σ
t
, KS-20°C,
KS eskirgandan keyin;
•••••
6-toifa — kimyoviy tarkibi va 
σ
v
, 
δ
, 
σ
izg
,
σ
t
, KS
eskirgandan keyin.
A guruh — odatdagi sifatli po‘latlar, kimyoviy tarkibi
aniqlanmasdan, mexanik xossalari bo‘yicha yetkazib beriladi. Bu
guruh po‘latlar St harflari va 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 raqamlari
bilan markalanadi (rusumlanadi). Raqam qancha katta bo‘lsa,
po‘latning mustahkamligi shuncha yuqori bo‘ladi.
Toifani belgilash uchun markaning oxiriga toifa tartib
raqami qo‘shiladi (birinchi toifa ko‘rsatilmaydi). Masalan,
St3ps2. Oksidsizlantirish usulini ko‘rsatuvchi indeks bilan
marka raqami orasida G harfi bo‘lishi mumkin, u marganes-
ning miqdori ko‘pligini bildiradi. Masalan, St5Gps.
Kimyoviy tarkibi kafolatlangan holda yetkazib beriladigan
po‘latlar.
Ular B indeksi, St harflari va 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6
raqamlari bilan markalanadi. Raqam qancha katta bo‘lsa,
uglerodning miqdori shuncha ko‘p bo‘ladi. Markaning oxirida
toifa raqami ko‘rsatiladi, masalan, BSt1, BSt3kp.
Kimyoviy tarkibi va mexanik xossalari kafolatlangan holda
yetkazib beriladigan po‘latlar.
Bu po‘latlar C indeksi, St harflari
va 1, 2, 3, 4, 5 raqamlari bilan markalanadi. Marka oxiriga toifa
raqamini ko‘rsatuvchi raqam qo‘shiladi. Masalan, CSt3kp4.
B va C guruh po‘latlarga qaynoq holda bosim bilan hamda
termik ishlov berish (me’yorlash, toblash va bo‘shatish)
mumkin.