PEDAGOGIKA
2017, 3-son
100
bilan erkin muloqot qila bilishlari talab etilmoqda. Shunga kо‘ra, chet til о‘quv
predmetining nofilologik oliy о‘quv yurtlarida о‘qitilishining o‘zi kifoya emas, uni
о‘rganish, umuman, talabalarning kasbiy malakalarini shakllantirishda vosita
bо‘lishi kerak.
Fikrimizcha, nofilologik oliy о‘quv yurtida talabalarga chet til о‘qitishdan
maqsad bо‘lajak kadrning kasbiy kompetensiyasini shakllantirishdir. Maqsadga
kо‘ra mazmun tanlanar ekan, chet til о‘qitish mazmuni lingvistik (kommunikativ
va lisoniy), sotsiolingvistik va pragmatik kompetensiyalarni о‘z ichiga oladi
1
.
Chet tilni mustahkam egallash, avvalambor, о‘qitishning tashkil etilishiga,
ta’limning turli metod va usullaridan foydalanishga, shuningdek, о‘qitish uchun
ajratilgan vaqtga bog‘liqdir
2
.
Chet til о‘qitish ilmini metodika fani yoritadi va “chet til”ni о‘quv predmeti
sifatida belgilaydi. Chet til о‘qitish metodikasi ta’limning maqsadlari, mazmuni,
vositalari, shuningdek, chet til yordamida ta’lim-tarbiya berish usullarini tadqiq
etuvchi fan deb ta’riflanadi.
Ruhshunoslikda talqin etilishicha, chet tilni egallash nutqiy kо‘nikma va
malakalarni shakllantirishdan iborat. Malaka haqida metodist olimlar turli fikrlar
bildirganlar. Malaka faoliyatni avtomatlashgan holda amalga oshirish
qobiliyatidir
3
. “Ong ishtirokisiz avtomatlashgan faoliyat malaka” – deb ta’riflaydi
professor J. J. Jalolov. Kо‘nikma – ongli holda bajariladigan faoliyatning
avtomatlashgan tarkibiy qismidir
4
.
Chet til о‘qitish о‘ziga xos xususiyatga ega. Chet til, asosan, tilning leksik,
grammatik, talaffuz tomonlarini his etish orqali о‘rganiladi hamda til о‘rganish
kо‘p hollarda sun’iy muhitda о‘tadi.
Chet til ta’limi maqsadiga kо‘ra о‘quv yurti sharoitining o‘ziga xos
tomonlarini inobatga olish lozim. Oliy о‘quv yurtida chet til о‘qitish maqsadiga
asoslanib, uning sharoitiga mos keladigan ta’lim mazmuni yaratiladi.
Nofilologik oliy о‘quv yurtida chet til о‘qitishdan maqsad talabani о‘zining
bо‘lajak kasbiy faoliyatida og‘zaki va yozma muloqot vositasi sifatida foydalana
olishga tayyorlashdan iborat. Shuningdek, talaba chet tilda fikrni ifodalashning
yangi usullarini egallashi hamda qо‘shimcha foydali axborot olishi ham nazarda
1
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2013 йил 8 майдаги “Узлуксиз таълим
тизимининг чет тиллар бўйича Давлат таълим стандартларини тасдиқлаш тўғрисида”ги
124-қарори // Xalq ta’limi, 2013, 4 сон.
2
Педагогика и психология высшей школы. – Ростов на Дону: Феникс, 1998. – C. 544.
3
Михеева Н. Ф.
Языковое образование в национально-культурном наследии России:
исторические традиции, современность, взгляды в будущее. – Москва: АПК и ПРО, 2001.
– С. 220.
4
Jalolov J. J.
Chet til oqitish metodikasi. – Toshkent: O‘qituvchi, 2012. – B. 29.
Do'stlaringiz bilan baham: |