Oliy va o ‘rta maxsus, kasb-h unar ta ’limi ilm iy-m etodik birlashm alari faoliyatin I muvofiqlashtiruvchi Kengash tomonidan nashrga tavsiya etilgan

1.2. Bahoning funksiyalari
Jamiyatda dastlabki ayirboshlash munosabatlari, keyinchalik 
ishlab chiqarish munosabatlari va insonlarning bevosita bir- 
birlari bilan olib borgan muloqotlari asosida baholarning 
funksiyalari amalga oshadi.
Turli ishlab chiqarish usullarida insoniyat va jamiyatning 
rivojlanishi bilan baholar o ‘zgarib borgan va ular doimo har 
qanday jamiyat va davlat olib borayotgan siyosati bilan 
bog‘liqdir.
Iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashtirish sharoitida 
baholarning funksiyalari kengayib, takomillashib boradi, 
ishlab chiqarish munosabatlarining rivojlanishi, moliya 
tizimi, xo‘jalikni boshqarish va rag‘batlantirish mexanizmiga 
ta’sir etishning qo‘shimcha imkoniyatlari paydo bo‘ladi. Baho 
iqtisodiy kategoriya sifatida bir qancha funksiyalami bajaradi:
— o ‘lchov funksiyasi;
— rag‘batlantirish funksiyasi;
— taqsimlash funksiyasi;
— iqtisodiyotdagi mutanosiblik va muvozanatni ta’minlash.
0 ‘lchov funksiyasidan mehnat xarajatlari va ishlab chi­
qarish samaradorligini hisoblash, umumiy ko‘rsatkichlarni 
aniqlash, loyiha qarorlarini optimallashtirishda foydalaniladi.
Rag‘batlantirish funksiyasidan tovar ishlab chiqaruv- 
chilarni mehnatga qiziqtirish, fan-texnika taraqqiyotini 
tezlashtirish, mahsulot sifatini yaxshilash, resurslardan oqilona 
foydalanishda foydalaniladi.

---

Taqsimlash funksiyasidan ayrim tovarlarning bahosini 
qiymatidan farqini ijtimoiy va agrar siyosatni tatbiq etish 
uchun aniqlash, nochor korxonalaming xo‘jalik hisobi man- 
faatlarini ta’minlashda foydalaniladi.
Iqtisodiyotdagi mutanosiblik va muvozanatni ta ’minlash 
funksiyasidan iqtisodiyot tarmoqlarining mutanosibligini, talab 
va taklifning muvozanatini ta ’minlashda foydalaniladi. Iqti­
sodiyot tarmoqlari korxonalarida ishlab chiqariladigan tovarlar, 
mahsulotlar va xizmat ko‘rsatish, bajarilgan ishlarga baho 
(mehnat haqi)lami bozomi o ‘rgangan holda belgilanishi iqti- 
sodiyotda muvozanatning ta’minlanishiga olib keladi.
Iqtisodiy islohotlarni liberallashtirish sharoitida baho 
funksiyalarining roli oshib boradi. Bahoning funksiyalari 
yordamida iqtisodiyotdagi mutanosibliklaming oldi olinadi, 
talab va taklifning nisbatlari muvofiqlashtiriladi. Bozor 
xo‘jaligida korxonalar faoliyatining natijalari ko‘p jihatdan 
bahoning rag‘batlantirish va taqsim lash funksiyalariga 
bog‘liqdir.
Baho kuchli iqtisodiy kategoriya bo lib, iqtisodiy, ijtimoiy 
va siyosiy masalalami hal qilishda faol ishtirok etishi mumkin. 
Shu sababli davlat va turli xo‘jalik subyektlari o‘z faoliyatlarida 
bahoning barcha sifatlarini hisobga oladi va undan foydalanadi. 
Bahoning o‘mi, uning mikro va makrodarajadagi o ‘rni yuqo- 
ridagi keltirilgan funksiyalarida namoyon bo‘ladi.