Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Г
Гарантия, кафолат, кафиллик, гаров; таъмин этиш, 
ишонч (фр. –таъминлаш). Бирон бир нарса билан таъ
-
минлаш ёки бажариш тўғрисидаги шарт, кафолат. 
Халқаро 
кафиллик
– Халқаро ҳуқуқ нормаларига риоя қилиш ва 
Халқаро мажбуриятларнинг бажарилишини таъминлайди
-
ган ҳуқуқий талаблар ва воситаларнинг йиғиндиси. Халқаро 
кафилликка ҳозирги пайтда турли соҳаларда тузилаётган 
кафиллик шартномалари мисол бўла олади. 
Кафолат хат 
(банк кафолати).
Кафил банк орқали кредитчи (импортчи) 
фойдасига қарздор (импортёр)нинг қарзларини ўз вақтида 
бутунлигича тўлашни ўз зиммасига олганлигига кафолат бе
-
рувчи ҳужжат.
Гарант-кафил – муайян вазифаларни бажариш учун 
кафиллик берадиган ва унинг бажарилишини назорат 
қиладиган шахс, идора, ташкилот, давлат ёки давлатлар 
гуруҳи.
Гаров – бирор нарсани олиш учун олдиндан бир 
қисмини тўлаш ёки бирор нарсани гаровга қўйиш.
Гаров реестри – қарздорларнинг мажбуриятлари бажа
-
рилишини таъминлаш воситаси сифатида бериб қўйган мол-
мулкига нисбатан кредиторларнинг ҳуқуқлари тўғрисидаги, 
шунингдек қарздорнинг мол-мулкни тасарруф этиш ва ундан 
фойдаланишга доир ҳуқуқларига қонунга мувофиқ қўйилган 
чеклов ҳамда қарздор ўз мажбуриятлари лозим даражада 
бажарилишини таъминлаши билан боғлиқ бошқа талаблар 
ҳақидаги ёзувларни (бундан буён матнда ёзувлар деб юри
-
тилади) ўз ичига олган маълумотларнинг ягона ахборот ба
-
засидир. Бунда 
кредитор
– қарздордан ўзининг мажбури
-
ятлари бажарилишини талаб қилиш, мажбуриятлар бажа
-
рилмаган ҳолларда эса – мажбуриятларнинг бажарилишини 
таъминлаш воситаси сифатида бериб қўйилган қарздорнинг 
мол-мулки ҳисобига ўз талабларининг имтиёзли равишда 

---

77
қаноатлантирилишини талаб қилиш ҳуқуқига эга бўлган 
юридик ёки жисмоний шахс; 
қарздор 
– кредитор фойдасига 
мол-мулкни бериш, ишларни бажариш, хизматлар кўрсатиш, 
пулни тўлаш ёки бузилиши кредиторнинг мажбуриятлар ба
-
жарилишини таъминлаш воситаси сифатида қарздор бериб 
қўйган мол-мулкка ундирувни қаратишга бўлган имтиёзли 
ҳуқуқи юзага келишига сабаб бўладиган бошқа мажбурият
-
ларни бажариш билан боғлиқ ҳаракатни содир этиши шарт 
бўлган юридик ёки жисмоний шахс; 
фойдаланувчилар
 – га
-
ров реестрини юритувчи ташкилот билан тузилган шарт-
нома асосида гаров реестрига ёзув киритиш ҳуқуқига эга 
бўлган кредитор, қарздор сифатида қатнашаётган юридик ва 
жисмоний шахслар, шунингдек, қонунга мувофиқ мол-мулк-
ни тасарруф этиш ва ундан фойдаланишни чеклаб қўйиш 
ҳуқуқига эга бўлган тергов ҳамда суриштирув органлари, 
давлат солиқ ва божхона хизмати органлари ҳисобланади. 
Гаров реестрига киритилган ёзувга бериладиган алоҳида 
рўйхатдан ўтказиш рақами 
ягона рўйхатдан ўтказиш 
рақами
ҳисобланади.