1. O‘zgarmas tok chiziqli va nochiziq zanjirlar O‘zlashtiriladigan savollar

a
b
c
d
I
1
2
1
I
2
I
3
I
4
I
5
I
6
I
11
I
22
I
33
E
R
2
E
1
R
3
R
4
R
6
R
n
m
1.1-rasm 
1.1. A.Kirxgof tenglamalari usuli 
1. Shoxobchalardagi toklarga ixtiyoriy yo‘nalish beriladi.
2. Kirxgofning birinchi qonuni bo‘yicha tenglamalar tuziladi. Bu 
tenglamalarning soni umumiy holda tugunlar sonidan bitta kam bo‘ladi. Ko‘rib 
chiqilayotgan to‘rtta tugunga ega bo‘lgan zanjir misol uchun quyidagi uchta 
tenglama tuziladi: 


















.
0
uchun
tugun 
c
,
0
uchun
tugun 
b
,
0
uchun
tugun 
а
6
4
3
5
3
1
2
1
6
I
I
I
I
I
I
I
I
I
(1) 
3. Zanjirdagi konturlarning aylanib chiqish yo‘nalishini ixtiyoriy (masalan, 
soat mili harakati yo‘nalishida) tanlaymiz va Kirxgofning ikkinchi qonuni 
asosida tenglamalar tuzamiz. Tenglamalar tuzish uchun konturlarni shunday 
tanlash kerakki ularning har birida boshqa konturlarga tegishli bo‘lmagan bitta 
shoxobcha bo‘lsin. Bunday konturlar mustaqil konturlar deb ataladi. 
Kirxgofning ikkinchi qonuni asosida tuzilgan tenglamalar soni zanjirdagi 
mustaqil konturlar soniga teng bo‘lishi kerak. 
аbda
bdcb
аdса
)
2
(
.
,
0
,
2
6
6
4
4
2
2
4
4
3
3
5
5
2
1
2
2
5
5
1
1
















Е
R
I
R
I
R
I
R
I
R
I
R
I
E
E
R
I
R
I
R
I
Bu tenglamalarda konturning aylanish yo‘nalishiga mos bo‘lgan EYUK va 
toklar musbat ishora bilan, aks holda 
−
manfiy ishora bilan olingan 

---

Kirxgofning birinchi va ikkinchi qonunlari asosida tuzilgan tenglamalarning 
umumiy soni noma’lum toklar soniga, ya’ni shoxobchalar soniga teng.
4. Hosil bo‘lgan oltita noma’lumli tenglamalar sistemasini yechib 
noma’lum toklarni topamiz. Agar hisoblash natijasida birorta tokning ishorasi 
manfiy bo‘lsa, u holda tokning haqiqiy yo‘nalishi tanlangan yo‘nalishga 
teskari bo‘ladi. 
Kirxgof tenglamalari usuli hisoblashda murakkabligi sababli u amalda kam 
qo‘llaniladi. Zanjirlar kontur toklar va tugun potensiallar usullari yordamida 
hisoblansa masala ancha soddalashadi, ammo bu ikki usul ham Kirxgof 
tenglamalariga asoslanadi.