O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti «biologiyа» kafedrasi

Hasharotlarning rivojlanishi 
Maydalanish sabablari va tiplari, blastulalarning yuzaga kelishi va xillari. 
Amfibiyalar va baliqlar rivojlanishi 
Xordali xayvonlarning rivojlanishi va embriogenez evolyutsiyasi. Embriogenez tiplari 
(erkin, lichinkasiz, tirik tug‘uvchilar). Tur ekologiyasining embriogenez xillariga ta‘siri. 
Umurtqali va umurtqasiz xayvonlar rivojlanishi misolida, embriogenez xilma-xilligini 
evolyutsion sabablari. 
Qushlarning rivojlanishi
Rivojlanishning dastlabki bosqichlarida yadro, tsitoplazma hamda hujayralarning 
o‘zaro munosabatlari. Embrion varaqalarining xosil bo‘lishi to‘g‘risidagi (E. Gekkelning 
gastreya, I.I. Mechnikovning fagotsitella va boshqalar) nazariyalari. Ko‘p hujayrali 
organizmlarning kelib chiqishi. Gastrulyatsiya tiplari. Hujayra organoidlari, tsitoplazma 
hamda yadro o‘rtasidagi munosabatlar. Ko‘p hujayrali organizm to‘qimalari (epiteliy, 
biriktiruvchi, muskul va nerv) hujayralararo munosabatlarning buzilish oqibatlari 
(anamniyalarning paydo bo‘lishi). Bu jarayonda ekologik omillarning roli. 

---

111 
Sut emizuvchilarning rivojlanishi 
Implantatsiyadan oldin kechadigan jarayonlar. Turli hayvonlarda ovulyatsiya davrlari
va uning mexanizmlari. Odam misolida ovulyatsiya, urug‘lanish va implantatsiya 
jarayonlari. Implantatsiya-ona organizmi bilan xomila o‘rtasidagi munosabatlarining 
murakkab va o‘ziga xos usulidir. Turli xayvonlarda implantatsiya tiplari (tsentri, 
ekstsentrik, intersttsial) va uning bachadon tuzilishiga bog‘liqligi. Implantatsiya jarayonini 
nerv-gumaral boshqarilishi. Amniotalarning paydo bo‘lishiga sababchi bo‘lgan evolyutsion 
omillar. Tuxum kuyib ko‘payuvchi amniotalarning misolida, tuxumning tuzilishi va 
dastlabki (provizor) a‘zolarning shakillanishi. Amnion, alantois, seroz kobig‘i, sariq 
xaltaning tovuq embrionida rivojlanishi. 
Sut emizuvchilar rivojlanishida trofoblast va xarionning paydo bo‘lishi. Yo‘ldosh 
shakillanishida dastlabki a‘zolarning ishtiroki. Turli hayvonlarda yo‘ldoshning tuzilishi. 
Embrion rivojlanishida har bir dastlabki (provizor) a‘zolarning roli. Xomiladorlik davrida 
ona organizmida yuz beradigan fiziologik jarayonlar.