Iqtisod-moliya

III BOB. SOG‘IOM TURMUSH TARZINING AMALIY 
ASOSLARI
8. Sog‘Iom turmush tarzi. Sog‘lom ya nosog‘lom  
turmush tarzi mezonlari
Turmush tarzi deganda insonnig jamiyat va muhitdagi 
hayotini, mehnat qilish. dam olish va, shu bilan birga, jami-
yatning axloqiy va moddiy qadriyatlari sifatida gavdalangan 
maqsadlari, shakllangan xulqi, uzoq kelajakni o‘ylab ish tutishi 
nuqtai nazaridan jamiyatdagi mavjud qonunlar, an’analar va 
tartiblarga asoslangan holda o‘zining turli xil eiitiyojlarini 
qondirib yashash tarzi tushuniladi.
Yashash sharoiti turmush tarziga ta’sir ko‘rsatuvchi omil-
larga quyidagilami kiritishimiz mumkin:
«Iqtisodiy yoki «Yashash darajasi» - milliy daromad, 
iste’mol fondlari, aholining haqiqiy daromadlari va ulardan 
foydalanish, uy-joy bilan ta’minlanish, tibbiy xizmat ko‘rsatish 
va savodxonlik darajasi, ish vaqti va bo‘sh vaqtining davomiyligi 
va h.k.larni o‘z ichiga oladi;
«Ijtimoiy yoki “Yashash sifati” - uy-joy, yashash sharoitlari 
va ovqatlanish qulayliklariga egaligi, ishdan qoniqishi, 
muloqotda bo‘lishi kabilarni baholash uchun qo‘llaniladigan 
toifa hisoblanadi;
«Ijtimoiy - ruhiy tomoni “Yashash uslubi” tarzida baholanib, 
u har bir shaxsning o‘ziga xos xusussiyatlari, fikrlashi va 
tafakkur doirasi kabilarni qamrab oladi;
«Ijtimoiy-iqtisodiy tomoni - odamlarning jamiyatda tut gan 
o‘rni hayoti, turmushi, madaniyati va ularning yashash faoli-
yatini belgilaydi.

---

31
Turmush tarzini belgilovchi bosh omil insonning o‘zidir, 
chunki inson o‘zi uchun ijod qiladi va yashashi uchun sharoit 
yaratadi.
Sog‘lom turmush tarzi o‘z asosida biologik va ijtimoiy ta-
mo yillarni  mujassamlashtiradi.
Biologik nuqtai nazardan sog‘iom turmush tarzi: - Orga-
nizrnning yoshiga bog‘liq xususiyatlariga va salomatlik holatiga 
mos kelishi, organizmning energiya ta’minotiga bo‘lgan tala-
bining iste’mol qilinayotgan oziq-ovqat mahsulotlari hisobiga 
tola qondirilishi;
• organizmning mustahkam va jismoniy faol bo‘lishi;
• belgilangan kun tartibiga rioya qilish, mehnat qilish va dam 
olishni mutanosib tashkil qilishga asoslanishi, hayot ritmlariga 
mos kelishi,
Ijtimoiy nuqtai nazardan esa:
• Axloqiy рок bo‘lishi;
• iroda asosida boshqarilishi; •go‘zal bo‘lishi;
•  o‘zini-o‘zi  tarbiyalashga  asoslanishi  lozim.  Sog‘iom