1.
Kreativlik
– bul mádeniyat resursı tiykarında shaxs sıpatında qáliplesiw processinde
payda bolatuǵın shaxstıń jeke sıpatı (páziyleti).
2. Kreativlik
– bul insannıń shaxsiy ózgesheligi bolıp, onıń óz-ózin jetilistirip hám
rawajlandırıp barıw menen baylanıslılıq dep esaplaydı.
Psixologiyanıń kreativlik dóretiwshilik dep atalıwshı baǵdarı ústinde batıs alımları:
J.Gilford, S.Liding, V.Smit, D.Xalperik hám basqalar izertlewler alıp barǵan. Bul alımlardıń
kreativlik haqqındaǵı pikirlerin R.Xameni: «Kreativlik ózinde jańasha jóneliste ámelge
asırılǵan ózlestiriw tolqını (Makkelif), jańasha baylanıstı ańlaw (Kyubi), jańasha qarım-
qatnasqa kirisiw (Rodjers), jańalıqlar (Lassuel), sananıń jańasha qarama-qarsılıqqa sebep
bolıwshı xızmet túri».
Kópshilik izertlewshiler kreativlikti belgilewde shaxstıń ózine say ózgesheliklerine
itibar qaratadı. J.Gilfordtıń pikirinshe, kreativlik hám dóretiwshilik imkaniyat qábiletler hám
dóretiwshilik penen oylawǵa tásir etiwshi derekler jıyındısı sıpatında payda etedi E.Torrens
kreativliktiń sheshimlerin tabıwda bilimlerdiń jeterli bolmaslıǵı mashqalası, qıyınshılıqlar
qarslıǵındaǵı indentifikacsiya hám shmalawdıń payda bolıwı, sheshimniń tabılıw dep qaraydı.
(E.Torrens, 1996-j.)
Ótken ásirdiń 60-70-jılları pedagogikada kreativlik máselesin úyreniwde keskin burılıs
dáwiri boldı. Olardan (V.V.Davidov, LA.Zimnaya, N.V.Kuzmina, A.M.Matyushkin,
Y.A.Ponomarev, R.A.Mavlonova basshılıǵındaǵı pedagogika pánleri ilimiy-tekseriw instituti
jámááti.)
Kreativlik
- shaxstı rawajlandırıwshı kategoriya sıpatında insan ruwxıylıǵınıń ajıralmas
bólegi bolıp, shaxstıń óz-ózin rawajlandırıw deregi, shaxsiy iskerliktiń tiykarı, shaxs iye
bolǵan bilimlerdiń kópqırlılıǵı ekenligi emes, al jańa ideyalarǵa umtılıwǵa hám ornatılǵan
stereotiplerdi jańalıq jaratıw procesin islep shıǵıw hám ózgertiriwde, turmıslıq mashqalalardı
sheshiw barısında kútilmegen hám basqasha qarar shıǵarıwda payda boladı.
Kreativlik (dóretiwshilik) (lat. Creation – jaratıwshılıq, dóretiwshilik) – qandayda bir
jańa, biytakrar nárse jarata alıw qábileti, kórkem forma jaratıw, pikirlew, ideya hám
shseshimge alıp keliwshi aqılıy process; shaxstıń jańa ideyaların jaratıw hám qabıl etiwge
tayarlıǵın sıpatlawshı dóretiwshilik qábileti
1
.
Jámiyettegi ózgerislerge insanlardıń belsendi tásiri sebep boladı. Sonıń ushın da shaxs,
onıń sanası hám óz-ózin ańlawı mashqalaları – onıń belsendiligi, ol yaki bul xızmet
1
Педагогика энциклопедияси
II
жилд. Б198
Qaraqalpaqstan
Respublikası xalıq bılımlendiriw xızmetkerlerin
qayta tayarlaw hám olardıń qánigeligin arttırıw aymaqlıq orayı
75
Do'stlaringiz bilan baham: |