R. M. Xudayqulov aloqa yo„llari, undagi xizmat qiluvchi inshootlar

 
 

---

25 
2.4. Quvib o„tish yo„llari 
Mustaqil punktlar temir yo„lini peregon (stantsiyalar oralig‟i) uchastkalariga 
bo„lib turadi. Mustakil uchastkalarga, stantsiyalar, poezdlar uchrashib o„tadigan 
yo„l (raz‟ezd) quvib o„tish punktlari va kuzatuvchi punktlar kiradi. Quvib o„tish 
punktlari ikki yo„lli izlarda poezdlarni quvib o„tish uchun, poezdlar uchrashib 
o„tadigan yo„l (raz‟ezd) bir yo„lli izlarda quvib o„tayotgan poezdlar yo„nalishi 
kesishishi uchun quriladi. 
Stantsiya - bu ko„p izli va qurilmalarga ega bo„lgan mustaqil punkt bo„lib, 
faqat poezdlarni uchrashishi, quvib o„tishi uchun emas, bir qator tashish jarayoni 
ishlarini (yuk, kommertsiya, yo„lovchi va texnik) bajaradi. 
Stantsiyalar temir yo„l transporti sohasining asosiy korxonalaridan bo„lib, 
ular bajariladigan ish hajmi va sifatiga ta‟sir qiladi. Ish xarakteri va nima 
maqsadga mo„ljallanilganiga qarab stantsiyalar quyidagilarga bo„linadi: oraliq 
uchastka, saralash, yuk, yo„lovchi stantsiyalariga. Oraliq stantsiyalar asosan 
poezdlarni qabul qilish, jo„natish va o„tkazishga mo„ljallangan. Oraliq stantsiyalari 
orasidagi masofa 15-20 km. 
 
2.5. Temir yo„lidagi qurilmalar 
 
Uchastka stantsiyasi asosan tranzit poezdlarga ishlov berish uchun 
mo„ljallangan. Bu erda vagonlarga texnik xizmat ko„rsatiladi, lakomotivlar 
brigadalari almashadi. Bu stantsiyalarda izlar soni 10-20 taga etadi. Bu erda 
lakomotiv depolari, yo„lovchi va yuk xo„jaligi inshootlari, signallashtirish va aloqa 
qurilmalari bo„ladi. Saralash stantsiyalariga, poezdlarni ommaviy tuzish va bo„lib 
yuborishga mo„ljallangan stantsiyalar kiradi. Saralash stantsiyalari ommaviy yuk 
oqimi qayta ishlanadigan punktlariga, ya‟ni yirik sanoat markazlariga, katta dengiz 
va daryo portlariga, yirik temir yo„l tugunlariga kiraverishda joylashadi. Saralash 
stantsiyalarida odatda lakomativ va vagon depolari, yo„lga xizmat ko„rsatish, 
signallashtirish va aloqa korxonalari joylashadi.

---

26 
Yuk stantsiyalari asosan yuk va kommertsiya operatsiyalarini bajarishga 
mo„ljallangan, masalan yuklarni ortish va tushirish. Yuk stantsiyalari yuk 
hovlilarida yoki sanoat korxonalarining kirish yo„l shaxobchalarida joylashtiriladi. 
Yo„lovchi stantsiyalari yirik shaharlarda yo„lovchilarga xizmat ko„rsatish va 
yo„lovchi tarkiblariga ishlov berish uchun quriladi. Bu stantsiyalar katta iz 
tarmoqlariga, maxsus vokzal, lakomotiv va vagon deposiga, signallashtirish va 
aloqa qurilmalariga ega bo„ladi. 
Harakat xavfsizligini ta‟minlash va boshqarish vositalaridan foydalanish 
ishlarini boshqarish, avtomatika va aloqa komplekslari qurilmalarini o„z ichiga 
oladi.