Эргашходжаева ш. Д

Ижтимоий маркетинг. 
Ижтимоий маркетинг истеъмолчилар 
ва ушбу товар ўртасида айирбошлашга ижобий таъсир этадиган ва 
оқибатда корхона оладиган фойдага ижобий таъсир кўрсатадиган 
нотижорат ҳаракатларини ўз ичига оладиган маркетинг фаолиятини 
шакллантириш ва ривожлантириш жараѐнидан иборат бўлади. 
Инглиз тилидаги ифода тўлароқ маъно беради: cause related marketing. 
Ижтимоий маркетингдан олдин ижтимоий-этика маркетинги мавжуд 
бўлган бўлиб, унинг учун бирламчи вазифа узоқ муддатли 
истиқболда истеъмолчи учун қулайлик излаб топиш ва корхона учун 
фойда топишдан иборат бўлган. Ижтимоий маркетингга яқин 
ѐндашув – жамотчилик маркетинги ва экология маркетинги саналади.
 

---

134 
Геомаркетинг. 
Геомаркетинг таклифни яхшироқ мослаштириш 
учун маҳаллий истеъмолчилар талабини тушуниш ва аниқлашга 
йўналтирилади. У кўча/квартал/сектор типологиясини аниқлаш учун 
иқтисодий маконларни аниқ ва географик таҳлил қилишга 
асосланади. Маркетинг назариясини геоматикадан ажратишга 
интиладиганлар бу маркетингни макон маркетинги деб атайдилар. 
Геоматика – географик ва картографик таркибий қисмлар билан 
рақамли маълумотларни тақдим этиш ва таҳлил қилишга 
бағишланган техникалар тўпламини бирлаштирадиган фандир. 
Микромаркетинг – геомаркетингдан кенгроқ тушунча бўлиб, реакция 
даражаси юқори бўлган истеъмолчилар микросегментларни аниқлаш 
ва хизмат кўрсатиш учун мўлжалланган бозорларни жуда нозик 
сегментлашга асосланади.
 
Муносабатлар маркетинги. 
Муносабатлар маркетингидан 
мақсад – корхона ва мижоз учун ўзаро манфаатли фойдани 
ифодалайдиган 
узоқ 
муддатли 
муносабатларни 
ўрнатиш, 
ривожлантириш ва қўллаб-қувватлашдир. Таҳлил мижознинг 
(корхона, харидор, истеъмолчи) индивидуаллашувига йўналтирилади 
ва ишончли мижозлар ва таъминотчилар ўртасида узоқ муносабатли 
муносабатларни бошқаришга қаратилади. Кейинги мақсад ушбу 
мижоз учун товарлар ва хизматларни тўғри танлашдан иборат 
(аксинча эмас). Агар аниқроқ айтадиган бўлсак, one-to-one маркетинг 
(ѐки муносабатлар маркетинги) мақсади – ҳар бир мижоз билан 
муносабатлар ўрнатиш ва ривожлантириш ва айнан унга хизмат 
кўрсатиш бўлиб, бунда мижозни персонификация қилиш учун 
ахборот технологиялари ва маълумотлар тўпламлари фойдаланилади.