“transport tizimlari va inshoatlari” kafedrasi “Qurilish materiallari va buyumlari”

3. YoG‘OChNING STATIK EGILIShGA MUSTAHKAMLIK ChEGARASINI 
ANIQLASh 
Umumiy ma’lumot:
Yog‘och materiallar eguvchan statik kuchga katta qarshilik 
ko‘rsata oladi. Shuning uchun ham qurilishda yog‘och egilishga ishlaydigan 
konstruksiyalar (ko‘priklar qurishda, to‘sin, ferma, suri va hakazo) sifatida keng 
qo‘llaniladi.
Asbob va uskunalar:
Gidravlik press, shtangensirkul, yog‘och namuna.
Rasm. Yog‘och namunani statik egilishga sinash 
sxemasi. 
Ish tartibi.
Yog‘ochning statik egilishga 
mustahkamlik chegarasini aniqlash uchun silliq 
taxdadan 20x20x300 mm li uchta namuna tayyorlanadi va gidravlik pressda sinaladi 
(rasm). Namuna qo‘yilgan ikki kuch uning qalinligi (tangental yo‘nalishi) bo‘yicha ta’sir 
etib, uni egadi. Namunaga ta’sir etayotgan kuchning tushish tezligi minutiga 700 kg dan 

---

oshmasligi lozim. Namuna sinalgandan keyin uning namligi aniqlanadi va olingan natijalar 
quyidagi formulaga qo‘yib, yog‘ochning statik egilishiga mustahkamlik chegarasi topiladi.
bu yerda: P – sindiruvchi kuch, N;
l – tayanchlar orasidagi masofa, sm;
b – namunaning eni, sm;
h – balandligi, sm. 
Yog‘och jinsi -_________________Havo harorati -________Havo namligi - ________ 
Laboratoriya natijalari quyidagi jadvalga yozib boriladi. 
№ 
Ko‘ndalang kesimi 
o‘lchamlari, sm 
Buzuvch
i kuch, 
KgS 
Tayanchlar 
orasidagi 
masofa, l sm. 
Namlik, 
% 
Statik egilishga 
mustahkamlik chegarasi, 
kgs/sm
2
 (MPa) 
b 
h 
1 
 
 
 
 
 
 
2 
 
 
 
 
 
 
3 
 
 
 
 
 
 
o‘rtacha qiymati