𝐵𝑒𝑟𝑑𝑖𝑚𝑢𝑟𝑎𝑑𝑜𝑣 𝑆ℎ𝑒𝑟𝑚𝑢ℎ𝑎𝑚𝑚𝑎𝑑 𝐾𝐼𝑀𝑌𝑂 + 99899 − 477 − 60 − 09
23
44. Qaysi birikmalar qizdirilganda kilorod xosil bo`lmaydi ? 1)
vulqon reaksiyasida; 2) Bertole
tuzining parchalanishida; 3) Ohaktoshning parchalanishida; 4)
dolomitning parchalanishida;
A) 1,3,4
B) 2,3,4
D) 1,2,3
D) 1.2.4
Yechimi:
Bu savolni yechish uchun keling har bir reaksiya tenglamalarini yozib ko`ramiz boshladik:
1) (𝑁𝐻
4
)
2
𝐶𝑟
2
𝑂
7
𝑡
𝑜
→ 𝑁
2
+ 𝐶𝑟
2
𝑂
3
+ 𝐻
2
𝑂
;
2) 𝐾𝐶𝑙𝑂
3
𝑡
𝑜
→ 𝐾𝐶𝑙 + 𝑂
2
;
3) 𝐶𝑎𝐶𝑂
3
𝑡
𝑜
→ 𝐶𝑎𝑂 + 𝐶𝑂
2
;
4) 𝐶𝑎𝐶𝑂
3
∙ 𝑀𝑔𝐶𝑂
3
𝑡
𝑜
→ 𝐶𝑎𝑂 + 𝑀𝑔𝑂 + 𝐶𝑂
2
Demak to`g`ri javob:
𝑨) 𝟏, 𝟑, 𝟒
45. Quyidagilar ichidan tog`ri javob berilgan qatorni aniqlang.
A) M(N
2
)=28 gr·mol
-1
B) Mr(N
2
)=28 gr·mol
-1
C) Ar(N)=14u
D) m
a
(N)=14/u
Yechimi:
Bu savolni javobini topish uchun quyidagi jadvalga etibor berishimiz kerak:
A) M(N
2
)=28 gr·mol
-1
molyar massa, chunki M O'lchov birligi g/mol bo'lishi kerak
B) Mr(N
2
)=28 gr·mol
-1
molyar massa, chunki M O'lchov birligi g/mol bo'lishi kerak
C) Ar(N)=14u
nisbiy atom massa, chunki Ar O'lchov birliksiz
D) m
a
(N)=14/u
absolut massa - chunki, m
a
O'lchov birligi
𝒖
(unit) bo'ladi.
Demak to`g`ri javob:
𝑨)
M(N
2
)=28 gr·mol
-1
Belgisi
Nomlanishi
O`lchov birligi
Nomlanishi
m
a
Massa atom
m.a.b
Massa
atom birligi
m
m
Molekulyar massa
m.a.b
Massa atom birligi
Ar
Nisbiy atom massa
o`lchovsiz
kattalik
Mr
Nisbiy molekulyar massa
o`lchovsiz kattalik
M
Molyar massa
gr/mol
gram taqsim mol
𝐵𝑒𝑟𝑑𝑖𝑚𝑢𝑟𝑎𝑑𝑜𝑣 𝑆ℎ𝑒𝑟𝑚𝑢ℎ𝑎𝑚𝑚𝑎𝑑 𝐾𝐼𝑀𝑌𝑂 + 99899 − 477 − 60 − 09
24
46. Ushbu jadvalda quyidagi malumotlar keltirilgan;
ω
%(C)
ω
%(H)
Uglerodning bir massa birligiga tog`ri
keladigan vodorod massa birliklari
soni
1.birikma
80
x
2.birikma
25
y
Karrali nisbatlar qonuniga ko`ra
x:y
ni aniqlang(avval birinchi birikmani keyin ikkinchi birikmani).
A) 2:4
B) 3:4
C) 4:3
D) 4:2
Yechimi:
Bu masalani yechish uchun har bir birikmani formulasni top chiqishimiz kerak bo`ladi. Birinchi
birikmada faqat uglerodning foizi berilgan bo`lib unda vodorodning ham foizini topsak bo`ladi yani 100-
80=20 vodordning foizi 20% eknaligi kelib chiqadi. Ikkinchi birikmada
esa faqat vodorodning foiz
berilgan undan ham xuddi yuqoridagidek 100-25-75 uglerodning 75% ekanligi kelib chiqadi.
𝑚𝑖𝑞𝑑𝑜𝑟𝑖𝑦 𝑞𝑖𝑠𝑚𝑛𝑖 𝑡𝑜𝑝𝑖𝑠ℎ 𝑓𝑜𝑟𝑚𝑢𝑙𝑎𝑠𝑖𝑑𝑎𝑛 =
%
𝐴𝑟
birinchi birikmani formulasini topsak
(𝐶)80
12
= 6,66; 20 =
(𝐻)20
1
bundan 6,66:20 nisbatda bo`lsa 2(6,66:20)=2:6 nisbatda ekan yani
C
2
H
6
.
Ikkinchi birikmaniki esa,
(𝐶)75
12
= 6,25; 25 =
(𝐻)25
1
bundan 6,25:25 nisbatda bo`lsa 1(6,25:25)=1:4 nisbatda ekan yani
CH
4
kelib chiqar ekan. Ana endi
x
va
y
yani vodorod nisbatlarini topamiz.
(𝑪
𝟐
𝑯
𝟓
)
𝒅𝒂 𝟐 𝒕𝒂 𝑪 𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊𝒈𝒂 ________________________ 𝟔 𝒕𝒂 (𝑯)𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊 𝒕𝒐𝒈`𝒓𝒊 𝒌𝒆𝒍𝒔𝒂
(𝑪
𝟐
𝑯
𝟓
)
𝒅𝒂 𝟏 𝒕𝒂 𝑪 𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊𝒈𝒂 ________________________
𝒙
__________________________________________________________
𝒙 = 𝟑 𝒕𝒂 (𝑯)𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊 𝒕𝒐𝒈`𝒓𝒊 𝒌𝒆𝒍𝒂𝒓 𝒆𝒌𝒂𝒏
(𝑪𝑯
𝟒
)
𝒅𝒂 𝟏 𝒕𝒂 𝑪 𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊𝒈𝒂 ________________________ 𝟒 𝒕𝒂 (𝑯)𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊 𝒕𝒐𝒈`𝒓𝒊 𝒌𝒆𝒍𝒔𝒂
(𝑪𝑯
𝟒
)
𝒅𝒂 𝟏 𝒕𝒂 𝑪 𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊𝒈𝒂 ________________________
?
__________________________________________________________
𝒚 = 𝟒 𝒕𝒂 (𝑯)𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊 𝒕𝒐𝒈`𝒓𝒊 𝒌𝒆𝒍𝒂𝒓 𝒆𝒌𝒂𝒏
𝑥 = 3 ∶ 4 = 𝑦
ekan
Demak to`g`ri javob:
𝑨)
3:4
𝐵𝑒𝑟𝑑𝑖𝑚𝑢𝑟𝑎𝑑𝑜𝑣 𝑆ℎ𝑒𝑟𝑚𝑢ℎ𝑎𝑚𝑚𝑎𝑑 𝐾𝐼𝑀𝑌𝑂 + 99899 − 477 − 60 − 09
25
47. 6
gr
geliy va
9,02 · 10
23
dona kislorod atomi tutgan ozondan iborat aralashmadagi geliyning mol
ulushi va ozonning massa ulushini mos ravishda toping.
A) 0,375; 0,4
B) 0.75; 0,8
C) 0,8; 0,75
D) 0,4; 0,375
Yechimi:
Bu misolni ishlash uchun savolda birinchi bo`lib mol ulushi so`ralayapti demak ikkiala moddalarning
molini topib olamiz molni biz
𝑛 =
𝑚
𝑀𝑟
dan topib olamiz. yani
(𝐻𝑒)𝑛 =
6
4
= 1,5 𝑚𝑜𝑙
ekan. Endi avagadro
soni ko`rinishidagi sonlarni molga aylatiramiz
𝑛 =
𝑁
𝑁
𝐴
=
9,02·10
23
6,02·10
23
= 1,5 𝑚𝑜𝑙(𝑂)
atomi bo`lar ekan.
𝟏 𝒎𝒐𝒍 (𝑶
𝟑
)
𝒅𝒂 ________________________ 𝟑 𝒕𝒂 (𝑶)𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊 𝒃𝒐`𝒍𝒔𝒂
?
________________________
𝟏, 𝟓 𝒎𝒐𝒍 (𝑶)
𝒂𝒕𝒐𝒎𝒊
__________________________________________________________
𝒚 = 𝟎, 𝟓 𝒎𝒐𝒍 (𝑶
𝟑
)𝒅𝒂 𝒃𝒐`𝒍𝒂𝒓 𝒆𝒌𝒂𝒏
endi mo`llarni qo`shib mol ulushini topib olsak bo`lad
Do'stlaringiz bilan baham: