Эркин иқтисодий ҳудудлар

6.7-rasm. Qo„shilgan qiymat solig„ining tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga 
solishdagi o„rni 
 
EIHlarda tovar va xomashyolar bilan bog„liq tashqi operatsiyalarni amalga 
oshirishda ularga nisbatan aksiya solig„i belgilangan tartibda hisoblanadi va Davlat 
budjetiga undiriladi. Aksiz solig„ining qiymatini hisoblash asosida xarid qilinayotgan 
QO
„
SHILGAN QIYMAT SOLIG
„
I 
Undirilish tartibi 
Undirilishini takomillashtirish 
masalalari 
Qo„shilgan qiymat solig„i
= 
(tovarning bojxona qiymati + tovardan 
undirilgan import bojini kiymati + 
tovardan 
undirilgan 
aksiz 
solig„ini 
qiymati) x qo„shilgan qiymat solig„ining 
stavkasi / 100 
QQS = (S+Im+As) x QQSst / 100 
Tovarning kelib chiqqan mamlakatiga 
qarab; 
Tovarni ishlab chiqarish ahamiyatiga 
qarab; 
Mamlakat eksport potensialini oshirish 
uchun tovarni ahamiyatiga qarab; 
Yangi ishlab chiqarish sohalarini 
tashkil etilishiga qarab. 

---

188 
tovar va xomashyolarning haqiqiy qiymatini aniqlash mumkin. Bo„ladi. Bu esa 
aniqlangan qiymatning tadbirkorlar va iste‟molchilar uchun ahamiyati juda muhim. 
Shunga ko„ra, tovar va xomashyolarning aksiz solig„ining qiymatini hisoblash 
usullari bilish maqsadga muvofiqdir (6.9-rasm).
 
6.9-rasm. Aksiz solig„ining qiymatini hisoblash usullari 
 
Amaliyotda davlat tomonidan har yili aksiz solig„iga tortiladigan tovarlarlarning 
yangi ro„yxati tuzib chiqiladi va unga kiritiladigan tovarlar alohida guruhlangan 
holda keltiriladi (6.10-rasm). 
 
 
 
6.10-rasm. O„zbekiston Respublikasida aksiz solig„iga tortiladigan tovarlar va 
ularning ro„yxatini belgilovchi omillar