Ўрмончилик ” фанидан ўҚув-услубий мажмуа

 
Ўзбекистон ўрмонларининг қўшимча маҳсулотларидан 
фойдаланиш
Ўрмоннинг ёғоч бўлмаган маҳсулотларидан фойдаланиш. 
Ўрмоннинг табиий ресурсларидан ва қўшимча маҳсулотларидан 

---

249 
фойдаланишнинг иқтисодий асослари.
 
Тоғ ўрмонлари дориворлик ва 
озиқ-овқат аҳамиятига эга бўлган дарахт –бута ўсимликлари. Тоғ 
яйловларида пичан тайёрлаш ва чорвачилик соҳасини ривожлантириш. 
Ўрмонда асаларичилик қўзиқоринчилик мўйначилик ва 
бошқа соҳаларни ривожлантириш. 
Асаларичиликни ташкил этиш. 
Фармацевтика саноати учун наъматак, зирк, облепиха, дўлана, четан, 
жийда каби доривор ўсимликларни тайёрлаш. Ўрмондан техник хом 
ашё тайёрлаш. Ўрмонлардан қўзиқорин йиғиш ва уни сунъй 
етиштиришни ташкил этиш. 
Қўлланиладиган таълим технологиялари: 
Ақлий ҳужум, мунозара, 
оғзаки баён қилиш, ўз ўзини назорат. 
Адабиётлар: А1; А2; А3; Қ3; Қ4; Қ5; Қ6; Қ7; Қ13. 
 
Ўрмонда дарахт турларининг табиий алмашинуви
Дарахтзор турлари таркибини ўзгариб алмашиниб турилиши 
ўрмон ҳаётининг муҳим жараёнидир. Алмашиниш ўрмонни пайдо 
бўлишининг бошланғич даврларида ҳам бўлади ва ўрмоннинг пишиш 
ва қуриб бориш даврларида ҳам бўлади. Табиатда турларнинг умумий, 
асрий ва нисбатан қисқача алмашиш жараёни бўлади. Асрий алмашиш 
– ер юзидаги иқлимнинг ва юза қисмининг глобал ўзгариши билан 
боғлиқдир. 
Одамнинг аралашувидан ташқари умумий алмашиш жараёни 
эман-қорақарағайзорда, 
қарағай-қорақарағайзорда, 
қорақарағай-
эманзорда, эман-қорақайинзорда ва бошқа дарахтзорларда кечади. 
Дарахт турларининг қисқароқ вақт ичидаги алмашуви тарихий яқин 
даврда кечади ва ўн ва юзлаб йиллар билан ўрганади. Бундай 
алмашувнинг сабаби, ўрмоннинг ҳаётидаги кескин бузилишлардир 
(ўрмонни ялпи равишда кесиш, ёнғин, шамол таъсирида синиши, 
қурғоқчилик). Алмашишнинг жараёни, йўналиши бир қатор омилларга 
боғлиқ бўлади. 
Қўлланиладиган таълим технологиялари: 
Муаммоли таълим.
ақлий 
ҳужум, мунозара, оғзаки баён қилиш, ўз ўзини назорат. 
Адабиётлар: А1; А2; А3; Қ1; Қ2; Қ3; Қ4; Қ5; Қ6; Қ7; Қ8.