Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

lo
sl
a
ri

---

12
10
-r
as
nu
 
XI
X 
as
rn
in
g 
ik
ki
n
ch
i 
ya
rm
id
a 
va 
XX
 
as
rn
in
g 
bo
sh
la
ri
da
 
O
m
bo
rl
ar
 
va
el
ev
a
to
rl
a
rn
i 
ко
 
‘r
in
is
h
i

---

11-rasm. Omborlar va elevatorlar.

---

Rossiya katta m iqdorda g ‘allani eksport qiladigan davlat b o ii-
shiga qaram ay birinchi m exanizatsiyalashgan om bor 1882-yilda 
Blitse shahrida qurilgan.
0 ‘zbekistonda nisbatan katta hajm ga ega b o ig a n om borlar va 
elevatorlar XIX asm ing ikkinchi yarm ida va XX asm ing boshlarida 
(un, guruch ishlab chiqarish zavodlari yonida) qurila boshlagan.
1928-1929-yillarda don saqlash om borlari Toshkent shahrida 
qurilib ularning hajm i l,20 0t va 1,500 tonnani tashkil etgan. 
1956-60-yillarda m exanizatsiyalashtirilgan 3,200-3,500 tonnali 
om borlar foydalanishga topshirilgan.
12-rasm. X X asming elevatorlari
XX 
asrning 30-yillarida hajmi 22 ming tonna b o ig a n elevator 
qurilib ishga tushirilgan (Toshkent 2- un zavodi). Urushdan keyingi
14

---

yillurdu intensiv ravishda don omborlari qurilishi boshlandi. 
Om borlar namunaviy loyihalar asosida pishiq g is h td a n qurildi. 
f ‘)56-yilgu kelib 
0 ‘zbekistondagi davlat om borlarining umumiy 
hujmi I mln 43 m ing tonnaga у etdi. О ‘zbekistonda don m ahsulotlari 
M)husini intensiv 
ravishda rivojlanishi 60- va 70-yillarda amalga 
oshirildi.
Bu 
davrda Toshkent, Buxoro, Navoiy, Jizzax, Ohangaron, 
Q o‘qon, Asaka, Jomboy, Sho‘rchi, Q o ‘rg ‘ontepa, Quva, B ag‘dod, 
Uchqo‘rg ‘on, Oq oltin, D o ‘stlik, Oqtosh, Qarshi shaharlarida q u w a ti 
sutkasiga 250 tonnadan 500 tonnagacha donni qayta ishlaydigan 
tegirmonlar, q u w a ti 130 tonnadan 500 tonnagacha b o ig a n omuxta 
yem zavodlari, hajm lari 10 m ing tonnadan 57 m ing tonnagacha 
b o ig a n elevatorlar qurildi. Jizzax viloyatining Zarbdor tum anida 
hajmi 100 m ing tonnali b o ‘lgan yirik elevatorlar qurilibfoydalanishga 
topshirildi. Hozirgi davrda 0 ‘zbekiston R espublikasida 6 million 
tonnadan ortiq g ‘allani saqlash uchun elevator, om bor va usti yopiq 
s ig im la r mavjud.
12-rasm. G'allani saqlash uchun elevator, omborlari.
15

---

13-rasm. Zamonaviy avtomatlashtirilgan elevator - omborlari.