Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

2 0 6
m
-P3zg: 
Vn(«-l)x(/-l) 
Hamma variantlar uchun tajriba natijalarini umumlashtirib ishlab chiqishda 
o„rtachalar hatosi bir xil bo„ladi.
9.
Tajriba 
natijalarini yoki o„rtachalar farqini aniqlash :
mD 
-± 
yjmt +ml
= 
± 
slim
2
=± m 
-J2 —±
1.41 m
 
10.
Taqqoslanayotgan 
ikkita variantdan olingan 
hosildagi farqning tshg„riligi quyidagi formula bo„yicha aniqlanadi :
t--®
mD
 
Demak, 
t
tajribadagi 
m=mD±
Vw =±/wV2=± 1.41m Tajriba uchun 
mD
bilib 
olib, har qanday taqqoslanayotgan ikkita o„rtacha arifmetik farq (
t
) ning 
to„g„riligini quyidagi formulaga muvofiq aniqlash mumkin:
t = - ° -
mD
 
bu yerda 
t
- farqning to„g„riligi, 
D
- arifmetik farq (M), 
mD-
o„rtachalar farqining 
hatosi yoki tajriba hatosi.
Hisoblab chiqarilgan hato (butun tajriba uchun umumiy) o„zzoro 
taqqoslanayotgan turli tajriba variantlarining to„g„riligini aniqlash uchun 
qoMlaniladi. Shu maqsadda har qaysi variant uchun uning o„rtachasi hisoblab 
chiqariladi , har qaysi variant uchun ayrim takrorlashlarda uning o„rtachasidan 
ogMshi topiladi, so„ngra kvadratga ko„tariladi.
Har qaysi variant 
(еУ
г
)
uchun og„ishlar kvadrati yig„indisini aniqlab, ana shu 
o„rtacha (ек
2
) og„ishlar barcha kvadratlarning umumiy yig„indisi hisoblanadi, u 
tajribaning aniqliligini ifodalaydi.
11. Tajribaning to„g„riligini aniqlash (
t
%).
Takrorlanishlar bo„yicha o„zgarishlami hisoblash ______
30-jadval
Takrorlash
lar