Sibelius nota muharrir dasturi

Kompyuterning asosiy klaviaturasi yordamida nota kiritish. 
Dasturda nota kiritishning kompyuter klaviaturasi yordamida bajarilishi
sichqoncha yordamida nota kiritishdan ancha samarali hisoblanadi. Bunda quyidagi 
tugmachalar bajaradigan funksiyasini yodlab olish zarur: C – “do”; D – “re”; E –
“mi”; F – “fa”; G– “sol”, A – “lya”; B – “si”.

---

Bu tugmalar yordamida nota kiritish uchun quyidagi ishlar bajariladi:
1.
Nota kiritish kerak bo’lgan takt belgilab olinadi;
2.
Nota terish rejimiga kirish uchun klaviaturadan “N” xarfi bosiladi. Bunda 
tanlangan taktda vertikal chiziq paydo bo’ladi;
3.
O’ng qo’l barmog’i bilan kompyuterning raqamli klaviaturasidan kerakli 
nota uzunligiga mos kelgan raqam bosib turiladi. Kompyuterning raqamli 
klaviaturasi to’la ravishda notalar klaviaturasiga mos keladi. Ya’ni 1 raqami 
32-notaga, 2 raqami 16-notaga va hakozo moslik mavjud. Bunda “
+
” tugmasi 
bosilsa asosiy notalar ustunidan keyingi ustunlarga o’tiladi.
4.
Chap qo’l barmog’i bilan asosiy klaviaturadan notalarning xarfli 
belgilanishlari bosiladi.
Natijada belgilangan joyda kerakli uzunlikdagi va balandlikdagi nota paydo 
bo’ladi. Uni bir oktava yuqori yoki pastga tushirish uchun “Ctrl+↑” va “Ctrl+↓” 
tugmalar kombinatsiyasidan foydalaniladi. Asosiy klaviaturani yuqoriga (↑) va 
pastga (↓) yo’naltiruvchi tugmalari yordamida sekin asta nota uzunligini o’zgartirish 
mumkin. O’ngga (→) va chapga (←) yo’naltiruvchi tugmalar yordamida esa bir 
notadan ikkinchi bir notaga o’tiladi. Notaga yuqoridan interval qo’shish uchun 
asosiy klaviaturadan 1- unison , 2 - sekunda, 3 – tersiya va boshqalar tugmalar 
bosiladi. Notaga pastdan interval qo’shish uchun “Shift” tugmasi bosib turilgan 
holda asosiy klavituradan raqamlar bosiladi. Akkordlar ham shu kabi kiritiladi.
Akkord tovushlari bo’yicha yuqoriga yoki pastga siljish uchun mos ravishda “Alt + 
↑” va “Alt+↓” tugmalar kombinatsiyasi bosiladi. “R” tugmasini bosish orqali 
kiritlgan notani qayta terish mumkin. Noto’g’ri kiritilgan notalarni “Ctrl + Z” 
tugmalari yordamida bekor qilish yoki “Del” tugmasi yordamida o’chirish mumkin.
Tanlangan miqdorning to’xtalishlarini (pauzalarini) kiritish uchun avval F7 
tugma bosilib raqamli klaviaturani asosiy notalar terish rejimiga o’tkaziladi, so’ng 
“0” raqami bosiladi. Butun takt uzunligidagi to’xtalishni kiritish uchun avval F8 
tugmasi bosilib yordamchi notalarga o’tiladi, so’ng “0” raqami bosiladi. Alteratsiya 
va artikulyatsiya nota kiritib bo’lingandan so’ng ham kiritish mumkin. Buning 
uchun kerakli nota belgilanadi, so’ng raqamli klaviaturadan mos keluvchi raqam 

---

bosiladi. kerakmas belgilar shu tugmachani qayta bosish bilan o’chiriladi, ya’ni bir 
marta bassa yoziladi, yana bir marta bossa o’chiriladi. Bunda avval F7-F12 
tugmalarni bosib raqamli klaviaturani kerakli ko’rinishga moslab olinadi. Masalan, 
F7 tugmasi bosilsa raqamli klaviatura asosiy notalar rejimiga o’tiladi.